Milica Mijatović

ČESTE KAZNE

Manjak farmaceuta ugrožava rad apoteka, najkritičnije na sjeveru

Diplomirani farmaceuti su izuzetno deficitaran kadar, a za državne apoteke najveći izazov je organizovati smjenski rad na sjeveru, kao i u manjim opštinama u južnoj i centralnoj regiji. Iz Monteframa za Portal RTCG su kazali da je neophodno dodatno zaposlenje farmaceuta, ali da ne postoji interesovanje.

Tokom rada apoteke obavezno je prisustvo barem jednog farmaceuta. Kada završi sa smjenom, on ne može napustiti radno mjesto dok ne dobije zamjenu.

Farmaceutski tehničar ne smije samostalno da obavlja apotekarsku djelatnost bez prisustva farmaceuta, kao i da izdaje ljekove. U slučaju odsustva farmaceuta, apoteka mora da prestane sa radom za vrijeme trajanja njegovog odsustva. Sve to je propisano Zakonom o apotekarskoj djelatnosti.

Ove uslove teško je obezbijediti onda kada se apoteke suočavaju sa deficitom diplomiranih farmaceuta. U državnim apotekama zaposleno je više farmaceutskih tehničara nego diplomiranih farmaceuta. 

Iz Montefarma su nam kazali da u njihovim apotekama ima 147 diplomiranih farmaceuta i sa njima u timu 184 farmaceutska tehničara.

"S obzirom na to da lanac naših apoteka čini 55 u svim opštinama u Crnoj Gori, uprkos izazovima u svakodnevnoj organzaciji smjenskog rada, sve apoteke u smjeni imaju najmanje jednog odgovornog diplomiranog farmaceuta (dipl. ph, mr ph ili dr pharm.)", kazali su iz Montefarma.

Međutim, kako bi obezbijedili adekvatne i zakonom regulisane farmaceutske usluge građanima, kažu da su prinuđeni da u manjim opštinama i manjim gradskim naseljima raspoređuju farmaceute uz izdvajanje sredstava za odvojeni život ili prevoz, što je praksa već duži niz godina.

"Diplomirani farmaceuti su izuzetno deficitaran kadar, jer sem apoteka dio njih svoju profesiju obavlja u komercijalama-nabavkama, bolnicama i KCCG, predstavništvima proizvođača, Institutu za ljekove i medicinska sredstva itd", poručuju iz Montefarma.

Slabo interesovanje farmaceuta za rad u apotekama u manjim opštinama

Tako je, kažu, najveći izazov organizovati smjenski rad na sjeveru, kao i u manjim opštinama u južnoj i centralnoj regiji.

Iz Montefarma su saopštili da na Zavodu za zapošljavanje nema zainteresovanih farmaceuta za obavljanje ove djelatnosti u manjim opštinama i gradskim naseljima.

„Montefarm kao državna ustanova ima obavezu da omogući građanima realizaciju recepata i pruži adekvatnu farmaceutsku uslugu u svim opštinama u Crnoj Gori, što podrazumijeva i manja naselja, isključivo vodeći se potrebama stanovnika a ne profitabilnošću, koja u navedenim okolnostima apsolutno nije moguća“, istakli su iz Montefarma.

Kada su u pitanju državne apoteke, najviše diplomiranih farmaceuta zaposleno je u Podgorici i Nikšiću, gdje se nalazi i najveći broj Montefarmovih apoteka.

Predsjednica Farmaceutske komore Crne Gore Milanka Žugić saopštila je za Portal RTCG, da je od 2018. godine izdato 700 licenci za rad farmaceuta koji su crnogorski državljani, i 40 privremenih licenci stranim državljanima koji imaju privremeni boravak u Crnoj Gori.

"Montefarm apoteke imaju organizovan smjenski rad, dvije od njih su dežurne 24h (u Podgorici i Nikšiću), dok pojedine imaju dnevna dežurstva nedjeljom i praznicima kao i pripravnost u slučaju hitnosti", saopšteno je iz Montefarma.

Zakonom o apotekarskoj djelatnosti propisano je da u obavljanju apotekarske djelatnosti farmaceutski tehničar ne smije samostalno da obavlja apotekarsku djelatnost bez prisustva farmaceuta, kao i da izdaje ljekove. Tako je za fizička lica koja prekrše ovaj zakon propisana kazna od 200 do 2.000 eura. 

UIP: Od početka godine farmaceutski tehničari kažnjeni sa 14.400 eura 

Tokom ove godine, inspektori su izdali 24 prekršajna naloga od 14.400 eura odgovornim farmaceutskim tehničarima zbog samostalnog rada u svim apotekama i obavljanja poslova koje nijesu u njihovoj nadležnosti, saopšteno je za Portal RTCG iz Uprave za inspekcijske poslove.

Ističu da ukoliko inspektor zatekne farmaceutskog tehničara da obavlja apotekarsku djelatnost bez prisustva farmaceuta, a u toku kontrole farmaceut se ne pojavi, kontrolisana apoteka se zatvara (za vrijeme odsustva farmaceuta).

Najviše nepravilnosti zbog neprisustva farmaceuta i izdavanja ljekova bez recepta

Nepravilnosti koje zdravstveni inspektori najčešće konstatuju na terenu prilikom kontrola apoteka odnose se na obavljanje apotekarske djelatnosti bez prisustva farmaceuta kao i izdavanje ljekova bez recepta koji su na režimu izdavanja uz ljekarski recept, saopšteno nam je iz Uprave za inspekcijske poslove.

Zdravstvena inspekcija: Za dvije godine izdala 352 prekršajna naloga od 142.800 eura

U prethodne dvije godine, zdravstvena inspekcija izdala je 352 prekršajna naloga zbog utvrđenih nepravilnosti u radu apoteka.

"Zdravstvena inspekcija je tokom 2023. godine, shodno Zakonu o apotekarskoj djelatnosti izdala 272 prekršajna naloga u ukupnom novčanom iznosu od 110.900 eura. U toku 2024. godine, izvršeno je 85 kontrola. Kontrolama je utvrđeno 39 nepravilnosti, pri čemu su inspektori izdali 80 prekršajnih naloga u iznosu od 31.900 eura", saopšteno je iz UIP-a.

Tržišna inspekcija: Za dvije godine izdala 72 prekršajna naloga od 24.300 eura 

Tržišna inspekcija je u toku 2024. godine utvrdila najveći broj nepravilnosti vezan za neisticanje cijena na proizvodima u skladu sa čl 12 Zakona o zaštiti potrošača, kao i nevođenje evidencije prigovora u skladu sa čl 25 Zakona o zaštiti potrošača.

Ova inspekcija je u toku ove godine evidentirala 37 nepravilnosti, pri čemu je izrečeno 48 prekrašajnih naloga u iznosu od 16.350 eura, dok je u 2023. godini evidentirano 34 nepravilnosti, a izdata 24 prekršajna naloga u iznosu od 7.950 eura.

Najviše nepravilnosti u Podgorici 

Iz Uprave za inspekcijske poslove su nam kazali da je najviše nepravilnosti prilikom kontrola apoteka zabilježeno u Podgorici.

Poručili su da će u susret ljetnjoj turističkoj sezoni zdravstvena inspekcija vršiti pojačan inspekcijski nadzor poslovanja apoteka u primorskim gradovima tokom druge polovine aprila i tokom maja.