[ Tufik Softić, Portal RTCG ]

TRI GODINE OD STRAVIČNIH POŽARA

Za izgorjele hektare šuma u Rožajama ne haje niko

Tri i po godine nakon katastrofalnih požara koji su zadesili teritoruju opštine Rožaje, javnost nema nikakav uvid u to da li je i koliko šume iskorišteno, a počinioci požara ostali su do danas nepoznati.

Toga maja gorelo je dvije trećine teritorije opštine Rožaje i izgorjelo 160 hektara šuma u vrijednosti više miliona eura. Sve do dan danas ostalo je na tome kao da je izgorjela jedna bala sijena.

Jedan od rožajskih drvoprerađivača Portalu RTCG kaže da ništa nije rađeno po planu, odnosno da se od nelegalne građe pravila legalna.

"Ono što svakog građanina Rožaja interesuje bio bi podatak koliko šume je doznačeno iz tih opožarenih područja, a koliko posječeno”, rekao je taj sagovornik.

Sagovornik našeg portala tvrdi da bi bilo od javnog interesa da se takozvane doznačne knjige stave na uvid.

“Da javnost vidi ko je doznačivao i čiji je tamo čekić”, kazao je taj drvoprerađivač iz Rožaja.

Požari u Rožajama dogodili su se polovinom maja 2020. godine. Prema računicama koje je tada iznijela Uprava za šume, izgorjelo je 160,37 hektara šuma.

Iz Osnovnog državnog tužilaštva u ovom gradu te godine je samo saopšteno da je formiran predmet po nepoznatim (NN) počiniocima. Počionioci požara, za koje se vjeruje da su podmetnuti, nijesu otkriveni i do dan danas niko nije procesuiran.

U vrijeme kada su se požari dogodili, direktor Uprave za šume je bio Nusret Kalač. Kalač je tada saopštio da je ukupna šteta od požara 1.262.050 eura.

Dobro upućeni i obaviješteni sagovornik Portala RTCG još tada je sračunao da je šteta koja je nastala usljed požara na teritoriji opštine Rožaje višemilionska i mnogo veća od zvanične i preliminarne koju je tada saopštio Kalač.

Preliminarni rezultati Uprave za šume govore da je u požarima ukupno opožareno 160,37 hektara šume raznih kategorija, od privatnih, preko privrednih, takozvanih šumskih kultura od 6 do 10 godina starosti, pa do zaštitnih.

Sagovornik Portala RTCG kaže je da od koncesionara do onih koji su drvo prodavali iz treće ruke cijena kubika čamovine na panju, preko posrednika, sedamdeset eura.

To bi, kako napominje, značilo da bi broj izgorjelih kubika šume trebalo množiti sa sedamdeset eura, i u tom slučaju bi se došlo do štete u iznosu od blizu četiri i po miliona, ili precizno 4.490.360 eura.

Taj sagovornik je sračunao da u oblovini, koja je obično išla u izvoz po cijeni od sto eura, šteta izgorjele iznosi šesti i po miliona, ili precizno 6.414.800, i to uzimajući minimalan broj kubika po hektaru koji je bio opožaren.

Tada su već prvi nalazi ukazivalida se radi o takozvanom ljudskom faktoru, a toga maja 2020. godine, prije političkih promjena na državnom nivou, takvu formulaciju je imao Koordinacioni tim Vlade za suzbijanje bespravnih aktivnosti u šumarstvu , uz obećanje da će se raditi na rasvjetljavanju slučaja.

Kalača niko ne pominje

Ništa se nije značajno dogodilo ni poslije promjene državnih vlasti. Osnovno državno tužilaštvo s vremena na vrijeme je saopštavalo da je predmet u radu i da se traga za NN počiniocima.

Tadašnjeg direktora Uprave za šume Kalača (DPS), više niko ne pominje, niti zna gdje se sada nalazi.

Kalač se posljednji put u javnosti pojavio kada je sa mjesta direktora Uprave za šume naplatio devet hiljada eura za godišnje odmore koje sam sebi nije napisao.

Naši sagovornici, pak, smatraju da ne bi bilo ni dobro etiketeirati ljude samo zbog toga što su u to vrijeme pokrivali značajne funkcije u šumarstvu.

Ipak, navode da je baš zbog tih visokih funkcija postojala makar nekakva moralna odgovornost, koja, takođe, nikada nije pomenuta.

Postojao je, kažu nam, i izvjesni sanacioni plan za ogromna prostranstva opožarenih područja, ali od toga nije praktično ništa realizovano.

“Lijepo vam ja kažem, nije pojeo vuk magarca, nego magarac vuka. Sve to ide lagano u zaborav”, zaključuje naš sagovornik.