Tufik Softić

Proizvodnja marihuane u Crnoj Gori: Od rijetkih slučajeva do opasnog trenda

Novi slučaj otkrivanja do sada navjeće plantaže marihuane u Crnoj Gori mogao bi biti iznenađenje samo za one manje obaviještene, koji ne prate dešavanja u oblasti šverca i uzgoja ove droge na teritoriji naše države. To je, istina, još daleko od onoga što se dešava kod naših južnih susjeda, u Albaniji, ali se pokazuje već kao opasan trend.

Policija je, naime, nakon višemjesečnih izviđajnih i dokaznih radnji u okviru akcije "Trnovo" otkrila najveću plantažu marihuane u Crnoj Gori sa preko 13.000 sadnica. Dvije osobe iz Bara i iz Zete su lišene slobode i osumnjičene za nedozvoljenu proizvodnju, distribuciju i krijumčarenje opojnih droga.

"U koordinisanoj akciji Odsjeka za suzbijanje prekograničnog kriminala i korupcije, uz asistenciju regionalnih centara granične policije “Jug” i “Centar” i Odsjeka za borbu protiv droge, na teritoriji opštine Bar, u mjestu Trnovo otkriveno je osam parcela marihuane koje čine jednu cjelinu, sa oko 13.100 sadnica biljke Cannabis sativa, koje su se nalazile u punom stadijumu uzgoja. Plantaža je bila opremljena sistemima navodnjavanja, uzgoja i fizičkog i tehničkog obezbjeđenja, što ukazuje na visok nivo organizacije i opremljenosti izvršilaca koji su prilikom realizacije kriminalnih aktivnosti sprovodili i mjere kontra-nadzora", saopšteno je iz policije.

Dodaje se da su zatečeni i uhapšeni Z.M.(40) iz Zete i D.P.(65) iz Bara “zbog sumnje da su izvršili krivično djelo nedozvoljena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga, dok se preduzimaju dalje aktivnosti na identifikaciji i procesuiranju povezanih lica koja su stvarala uslove za uzgoj, proizvodnju i dalju distribuciju marihuane".

Nije se teško prisjetiti da je ne tako davno policija u Pljevljima locirala i pronašla na određenoj lokaciji plantažu marihuane, sa koje su izuzeli 117 stabljika marihuane.

Zapravo, kada se baci pogled unazad može se vidjeti da je za kratko vrijeme otkriveno čak devet zasada marihuane u našoj državi, koji su se kretali od nekoliko desetina, do nekoliko hiljada stabljika, što jasno govori da ovaj vid krijumčarenja u Crnoj Gori nije više slučajan.

Tako je podgorička policija prije nekoliko godina u mjestu Rvaši kod Cetinja otkrila plantažu sa tri hiljadu i sedamsto stabljika, što je do tada bio najveći zasad u Crnoj Gori.

Tom prilikom uhapšen je jedan Podgoričanin zbog postojanja osnova sumnje da je izvršio krivično djelo neovlaštena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga i krivično djelo nedozvoljeno držanje oružja i ekpslozivnih materija.

Tada je objašnjeno da bi osumnjičeni od zaplijenjene marihuane, da je stigao do jeseni da je obradi i “požanje”, dobio višemilionski iznos novca, a zaplenom je spriječeno da droga bude krijumčarena kako na teritoriji Crne Gore, tako i prema zemljama regiona.

Slučaj iz Rvaša nije usamljen jer su službenici Odsjeka za borbu protiv krijumčarenja droga Uprave policije samo dva mjeseca prije toga sa kolegama iz ostalih organizacionih jedinica UP otkrili još osam mini-plantaža marihuane sa manjim brojem sadnica kanabisa.

Plantaže kanabisa otkrivene su u Plužinama (18 stabljika), Goliji (132 stabljike), Gusinju (30 stabljika), selu Rudine kod Tuzi 180 stabljika), selu Popratnica kod Rvaša (85 stabljika), selu Mrke kod Skadarskog jezera (20 stabljika), pograničnom mjestu Cijevna Zatrijebačka (222 stabljike), a potom još dvije veće u Rvašima.

Nije zaboravljeno kako je policija prije nekoliko godina zasad marihuane otkrila i u Andrijevici.

Iz Odsjeka za borbu protiv krijumčarenja droga su nakon toga kazali da su pojačali kontrolu, da se ne bi dogodilo da ovaj vid krijumčarenja uzme maha kao u susjednoj Albaniji, gdje se suočavaju sa masovnom proizvodnjom cijelih teritorija zemlje, na otvorenom.

Odavno je poznata činjenica da Albanija važi za najvećeg proizvođača marihuane u Evropi i drugog u svijetu, dok je Crna Gora u švercerskom i kriminalnom lancu jedna od značajnijih država za tranzit ove droge.

Droga je do sada uglavnom preko Luke Bar švercovana do Italije, i dalje prema tršištu u zapadnoj Evropi, sve do Skandinavije, gdje je njena cijena dostizala najveće iznose.

Prema dobro obaviještenom izvoru u oblasti Lazaret, poznatoj pod nazivom albanska Kolumbija, godišnje se proizvodilo više stotina tona marihuane, poznate kao albanka, kao i modifikovane verzije kanabisa  skanka.

O kakvim razmjerama proizvodnje i šverca droge se radi, govore i podaci koje je objavila američka agencija AP. Prema ovoj ageniciji albansko selo Lazarat nosi epitet "fabrike za marihuanu" sa godišnjom proizvodnjom od oko 900 tona kanabisa i "izvozom" narkotika u tržišnoj vrijednosti od nevjerovatnih četiri i po milijardi eura.

To je čak polovina bruto društvenog proizvoda Albanije. Agencija AP podsjeća da je stanovnicima u Lazaratu, selu na jugu Albanije, uzgajanje marihuane najvažnija privredna djelatnost.

Tako je Albanija samo korak iza Meksika, koji je najveći proizvođač marihuane za tržište Sjedinjenih Američkih Država.

Prema podacima Ujedinjenih nacija globalna vrijednost ilegalne trgovine marihuane je 140 milijardi dolara.

Balkan je, međutim sve više ne samo područje tranzita, već i veliko tržište za marihuanu. Tako na primjer zahvaljujući nesmetanom i jeftinom uzgajanju marihuane u Albaniji balkansko tržište narkoticima posljednje dvije decenije prosto zatrpano albanskom „travom“.

Ona je kupovana u Tirani i Draču za 2.000 evra po kilogramu, a preprodavana u Skoplju, Podgorici, Beogradu, Sarajevu, Zagrebu, Budimpešti i Bukureštu za 5.000 evra po kilogramu. Glavni trgovci ovom marihuanom su Albanci, Crnogorci i Srbi, koji je prodaju širom Balkana, pa i u Rumuniji. Narkomafija godišnje samo na Balkanu proda preko 117 tona albanske marihuane. 

Skank je opojna droga koja sadrži koncentrovanu marihuanu. Njen cvijet ima visok procent psihoaktivne supstance. Uzgajanje skanka jeste zahtjevno i skupo, jer traži zagrijevanje jakim sijalicama i ventilaciju, ali je prosto, jer se pravila mogu uzeti sa interneta.

Vještački pravljena marihuana može da ima pet berbi godišnje i zato je skank veoma isplativ. Prije samo godinu u selu Polica kod Berana otkrivena je u jednoj napuštenoj kući laboratorija sa najsavremenijom opremom za vještačku proizvodnju skanka.

Koliko bi vlasnici plantaže marihuane u Baru imali prinos od 13 hiljada stabala das u uspjeli da je požanju, prerade ili sirovu prodaju, ne bi bilo teško sračunati i to bi se sigurno mjerilo milionima eura.