Tufik Softić

BERANE

Politička agonija prekinuta, čeka se datum vanrednih izbora

Vlada Crne Gore je jučerašnjom odlukom da uvede prinudnu upravu u Opštini Berane, odnosno da raspusti Skupštinu i odredi Odbor povjerenika koji će imati sva skupštinska ovlašćenja do konstituisanja novog parlamenta, prekinula višemjesečnu političku krizu u ovom sjevernom gradu koja je dovela do blokade institucija.

Čim ova odluka bude objavljena u Službenom listu, predsjednik države može raspisati vanredne lokalne izbore, u roku od 60 do 90 dana. Neki smataraju da se lokalni izbori mogu očekivati najverovatnije u prvoj polovini decembra, kako bi se izbjegao pretpraznični i postpraznični period, ali je u ovom trenutku teško predvidjeti šta će Jakov Milatović odlučiti.

Ono što je za zaposlene u Opštini i opštinskim javnim preduzećima najbitnije, Odbor povjerenika će vjerovatno odmah odrediti odgovorno lice koje će predlagati odluke, a sasvim sigurno jedna od prvih odluka koja će biti predložena je rebalans budžeta, kako bi zaposleni mogli da nesmetano do završetka uzbornog ciklusa da primaju zarade.

Na potpis lica koje Odbor povjereneika odredi čekaju još mnoge druge odluke od kojih zavisi nastavak započetih projekata, jer su svi projekti, osim onih koji se vode sa državnog nivoa, kao što je obaloutvrda iz sredstava Svjetske banke, bili blokirani.

U vladinom odboru povjerenika biće predstavnik Ministarstva državne uprave Zlatko Gligorović, predstavnik Ministarstva javne uprave Boban Jovović, predstavnica Ministarstva finansija Snežana Mugoša, predstavnica Generalnog sekretarijata Vlade Crne Gore Ljubica Radović, predstavnica Ministarstva regionalno-investicionog razvoja i saradnje sa nevladinim organizacijama Milena Strugar, kao i dva predstavnika građana Berana, Vasko Dragović i Nikola Babović.

U ovom trenutku se ne može saznati koga će Odbor ovlastiti da vrši ulogu lica koje predlaže odluke i potpisuje dokumenta. Do agonije u Opštini Berane, došlo se kada dogovorena rotacija na mjestu predsjednika opštine između NSD i Demokrate nije uspjela, jer nije bilo neophodne većine u vladajućoj koaliciji, i kada sve to nije završeno do 13. jula.

Mjesec ranije, naime, 13. juna dotadašnji predsjednik Vuko Todorović (NSD) je dao ostavku, a nešto prije i potpredsjednik Damjan Ćulafić (Demokrate), ali u međuvremenu na dvije sjednice nije došlo do rotacije. Tako je istekao rok od 30 dana u kojem je po zakonu morao biti izabran novi predsjednik.

Od tada, odnosno od 13. juna, Opština Berane je „obezglavljena“, jer nema ni predsjednika, niti makar jednog potpredsjednika. Drugom potpredsjedniku iz nekadašnje političke grupacije Berane sad, Mladenu Premoviću, mandat je, naime, prestao po automatizmu ostavkom predsjednika.

Među političkim akterima na lokalnoj sceni ima onih koji smatraju da Vlada Crne Gore nije trebala da čeka do sada, i da to što je juče uradila, mogla učiniti odmah u julu, nakon što je Opština Berane ostala bez predsjednika.

Nakon redovnih lokalnih izbora u Beranama 2022. godine većinsku koaliciju su napravili DF, Demokrate, Berane sad, Prava Crna Gora i Ujedinjena Crna Gora sa ukupno 19 odbornika.

SNP, koji je u Beranama, poslije Demokratske partije socijalsita sa kolaicionim partnerima SD i BS (9 odbornika), bio najjači politički subjekt i generator političkih promjena 2014. godine, ostao prethodne dvije godine u opoziciji sa 7 odbornika. U međuvremenu je bitno promijenjena politička scena na nivou države, a izbori u susjednoj Andrijevici, kao i nedavni u Podgorici pokazali su da se mijenjaju i političke prilike, na lokalnom nivou.

Sasvim je sigurno da će se i na vanrednim lokalnim izborima u Beranama pojaviti neke nove stranke. Teško da će bilo ko imati apsolutnu vlast i prije bi se moglo dogoditi da ishod bude takav da će o budućoj lokalnoj vlasti morati da se pregovara. Odbor povjerenika će među prvim odlukama donijeti one koje se tiču ostavke dosadašnje predsjednice Opštinske izborne komisije i izbora novog predsjednika, kao i ustanovljavanja da se u skladu sa smanjenim brojem stanovnika nakon poslednjeg popisa broj odbornika u lokalnom parlamentu u Beranama sa dosadašnjih 35, smanjuje na parni broj, odnosno na 34.

Sličnu krizu, još dužu, u susjedstvu je prošla Opština Andrijevica. I tamo je od marta godine funkcionisao Odbor povjernenika, i nakon dugih postizbornih pregovora i izborom predsjednika SO, sasvim bezbolno je izašla iz te krize. Najbitnije je da je država pekinula krizu u Beranama, da će Odbor povjereneika sa svim ovlašćenjima Skupštine opštine, donositi odluke od značaja za zaposlene i građane Berana, do završetka lokalnih izbora i formiranja neke nove lokalne vlasti.