Luka Vlaisavljević

VALENSIJA - NAJEFIKASNIJA KOŠARKA EVROPE

NBA brojke u režiji mađioničara Pedra Martinesa

Trebalo je možda da se desi reset u Valensiji, da se raskrsti sa toksičnom atmosferom koju je stvorio Aleks Mumbru, da se uslovno "pođe korak unazad" i vrati u Evrokup, i ono ključno - da se dovede čovjek sa vizijom.

Ovako bi ukratko izgledala retrospektiva uoči ove sezone u ACB ligi i razlog za fantastične brojke koje popularne "taronhas" postižu ove sezone.

A brojke su zaista zapanjujuće, čak i za uslove ACB lige. Gotovo da mogu granično da se porede sa NBA ligom, jer Valensija koketira sa prosjekom od skoro 100 poena po meču – 95,3 poena u ACB ligi, a u Evrokupu još ubjedljivijih 96,9.

Arhitekta ovakve košarke, gotovo elegične igre u napadu, brze tranzicije i sjajnog protoka lopte je iskusni Pedro Martines, 63-godišnji trener koji se ove sezone vratio u Valensiju i dobio odriješene ruke da "sklopi kockice" po svom ukusu.

Katalonac, rođen u Barseloni, koji pritom nikada nije radio u velikanu iz matičnog grada, rekorder je ACB lige kao trener sa najviše utakmica. Vodio je timove "s kraja na kraj Španije", od Manrese i Huventuda, preko Tenerifea, Gran Kanarije, Baskonije, Sevilje, Manrese, pa do Valensije.

Interesantan podatak za njega je da mu je dok je bio trener Baskonije glave došla naša Budućnost, koja je slavila u Evroligi u Podgorici. Nakon tog poraza katalonski stručnjak je dobio otkaz. Bila je to noć kada su "plavo-bijeli" oborili rekord Evrolige po broju ubačenih trojki - 21 put su bili precizni izabranici tadašnjeg trenera Aleksandra Džikića.

Martines, čije je ime upisano zlatnim slovima u istoriji Valensije jer im je donio jedinu titulu 2017. godine, promijenio je sastav.

Brendona Dejvisa, velikog potrošača lopti i momka koji kad primi loptu gotovo uvijek gleda samo ka košu, prepustio je Partizanu. Nije potpisao ni Alfu Kabu, koji je potom našao dom u Makabiju, a tim je napustio i Martin Hermanson, islandski plejmejker.

Martines nije htio ni zaostavštinu prošlog menadžmenta, pa je nakon dosta peripetija MVP-a ABA lige, Luku Božića, odmah proslijedio na pozajmicu u Ljeidu.

Glavna želja Martinesa bio je 21-godišnji reprezentativac Dominikanske Republike, Žan Montero, eksplozivni plejmejker koji je prethodne sezone igrao za Andoru.

Momak koji je igrao na prestižnoj DME akademiji (Dajtona Bič, Florida), a onda sa 17 godina prešao u Gran Kanariju gdje je profesionalno zaigrao košarku.

Bio je dio i Overtajma, novog američkog košarkaškog projekta (koji je NBA ligi dao blizance Tompson – Ausara u Detroitu i Amena u Hjustonu), ali se, nakon što njegovo ime nije prozvano na draftu 2022. godine, vratio u Španiju.

Odlično tijelo za organizatora igre, dobar dribler, dobar šut iz driblinga, pregled igre i skok takođe idu u pozitivne karakteristike, dok u negativne spadaju "dječije bolesti" od kojih pati većina mladih igrača, prije svega u selekciji šuta.

Ove sezone kod Martinesa predvodi napad sa 12 poena i 6,6 asistencija po meču.

Katalonac je ojačao reket dovođenjem provjerenih igrača kakvi su Met Kostelo i Nejtan Sestina, uz starosjedioca Nejtana Rivsa, kojeg znamo i kao jednog od strašnih blokera ABA lige kada je igrao u zagrebačkoj Ciboni.

Glavna zvijezda Valensije je ipak Semi Odželeji, masivno krilo sa dobrim NCAA i NBA pedigreom, gdje je nosio dresove Djuka i Boston Seltiksa. Centralna figura skoro svake utakmice, koja kod Martinesa ima odriješene ruke i odlične procente šuta.

Napad Valensije je sigurno nešto što se uveliko nalazi pod radarom brojnih evropskih stručnjaka.

Kreće od odbrane, brza tranzicija, gdje je posebno interesantno da igrači koji osvoje loptu na skoku povedu napad, pa bilo da su centri, ne gubi se vrijeme na traženje slobodnog plejmejkera.

Formacija 1-4 otvara mogućnost za "ziper napad" (rasjferšlus), gdje plej pođe na lakat, dok krilo (obično Odželeji) "katuje" iz kornera i napada obruč.

Tu je i pik'en'rol sa čeone linije koji Montero posebno voli da vrti sa Kostelom.

Još jedna stavka je i ulaženje u niski post u ranoj fazi napada, ako je postavka dobra, odakle se ili napada koš ili vraća slobodnim igračima na liniji za tri poena.

Valensija leti ove godine, uz sve nedaće koje su pogodile taj grad, prije svega stravičnih poplava u kojima je život izgubilo preko 200 stanovnika.

U takvoj situaciji posjeta areni "Font de Sant Luis" svakako podiže moral, budući da košarkaši iz sedmice u sedmicu pružaju najbolji košarkaški šou, ne samo u Španiji već i u Evropi.

Ugostili su ove godine prvi put i svog najboljeg igrača u istorji, našeg Bojana Dubljevića. Emotivan doček na početku, ali poslije nisu imali milosti za njegovu Saragosu koju su savladali 111:82.

Posljednja ekipa koja je  osjetila na svojoj koži napad Valensije je Baskonija - minulog vikenda poražena je usred Vitorije čak 116:91.