Ditari 01.10.2025

Ditarin e përgatiti, Violeta Gjokaj

SHPORTA E KONSUMATORËVE PËR TREMUJORIN E TRETË 2.08 MIJË EURO

Shporta sindikale e konsumatorit për tremujorin e tretë të vitit aktual është 2 mijë e 75 euro, tregojnë të dhënat e hulumtimit të Qendrës për Edukim, Informim dhe Kërkime Sindikale, e cila vepron në kuadër të Unionit të Sindikatave të Lira. Krahasuar me tremujorin e mëparshëm, shporta katër anëtarëshe e konsumit shënoi rritje në shumën prej 65 eurosh, ose 3.23 përqind.
Nga gjithsej dhjetë kategori shpenzimesh të përcaktuara nga Metodologjia për krijimin e Shportës Sindikale, në tremujorin e tretë rritje u shënua në katër kategori, përkatësisht kostot e produkteve ushqimore 2.38 përqind, strehimi dhe shërbimet 4.08 përqind, arsimi dhe kultura 28.57 përqind dhe pushimet verore 8 përqind.
BQeMZ: BANKAT TË RESPEKTOJNË LIGJIN OSE TË NDJEKIN MASAT MË TË RREPTA

Banka Qendrore e Malit të Zi lëshoi një paralajmërim preventiv për bankat komerciale, duke i nxitur ato të mos njoftojnë se do t'u mohohet qasja në para nëse nuk paraqesin kartën e re të identiteti, duke theksuar se ky është një detyrim ligjor, jo një masë e institucionit suprem monetar.
Paralajmërimi erdhi pasi Banka Qendrore mori një numër të madh ankesash nga klientët në lidhje me njoftimet e bankave për bllokimin e mundshëm të llogarive, të cilat iu paraqitën atyre, siç thuhet në paralajmërim, si një masë e Bankës Qendrore malazeze. Banka Qendrore shpjegon se nuk bëhet fjalë për bllokimin e llogarisë në kuptimin formal, por punonjësi i sportelit nuk mund të kryejë identifikim me cilësi të lartë bazuar në dokumentin e vjetër, që do të thotë se ai nuk mund t'u ofrojë qasje në para atyre që nuk kanë një kartë të re identiteti.

ÇARAPIQ: VETËM AKTE PARANDALUESE PËR QYTETARËT QË NUK I KANË ZËVENDËSUAR KARTAT E IDENTITETIT

Klubi i Deputetëve të Lëvizjes Evropa tani i ka dërguar një iniciativë Qeverisë së Malit të Zi që gjatë muajve të ardhshëm të zbatohen vetëm masa parandaluese për qytetarët që nuk i kanë zëvendësuar kartat e identitetit - njoftoi kreu i Klubit të Deputetëve, Vasilije Çarapiq. Ai thekson se gjatë kësaj periudhe nuk do të iniciohen procedura kundërvajtëse, por se qytetarët që nuk i kanë zëvendësuar kartat e identitetit do të trajtohen në mënyrë parandaluese - përmes fushatave publike, njoftimeve individuale dhe paralajmërimeve verbale, duke u dhënë kështu mundësinë të zëvendësojnë kartat e identitetit brenda një periudhe pak më të gjatë kohore pa sanksione.

MILLATOVIQ: MALI I ZI PO HYN NË BE, PA LLOGARITJE DHE PA JUSTIFIKIME

Mali i Zi, deri në fund të presidencës daneze të Këshillit të BE-së, duhet të mbyllë të paktën pesë kapituj të tjerë negociues - dhe ky nuk është një premtim, por një punë që duhet të përfundojë, deklaroi presidenti, Jakov Millatoviq. Ai do të marrë pjesë në Samitin e Komunitetit Politik Evropian, i cili mbahet sot dhe nesër në Kopenhagen, dhe do të flasë gjatë Samitit dhe në një tryezë të rrumbullakët me temën- siguria ekonomike në Evropë.

BRUKSE: DAMIR GUTIQ U TAKUA ME KATARINA IVANKOVIQ-KNEZHEVIQ

Ministri i Mirëqenies Sociale, Kujdesit Familjar dhe Demografisë, Damir Gutiq, u takua në Bruksel me drejtoreshën për të drejtat sociale dhe përfshirjen në Komisionin Evropian, Katarina Ivankoviq-Knezheviq. Tema e diskutimit, siç thuhet në njoftim, ishte reforma brenda Kapitullit 19 - Politika sociale dhe punësimi, si dhe përgatitjet për Raportin e ri të Komisionit Evropian për Malin e Zi. Ministri Gutiq theksoi se qëllimi i Malit të Zi është që Kapitulli 19 të mbyllet deri në vitin 2026 dhe të bëhet anëtar i plotë i Bashkimit Evropian në vitin 2028.

URA NUK DO TA NËNSHKRUAJË INTERPELANCËN E PARTISË DEMOKRATIKE TË SOCIALISTËVE

Lëvizja qytetare URA nuk do ta nënshkruajë interpelancën e Partisë Demokratike të Socialistëve mbi punën e zëvendëskryeministrit Aleksa Beçiq, raportojnë portalet, por nëse është në rendin e ditës të Kuvendit, do ta mbështesë atë. Për të paraqitur një interpelancë, kërkohen të paktën 27 nënshkrime të deputetëve. PDS-ja ka 17, ndërsa Socialdemokratët, të cilët kanë shpallur mbështetjen e tyre për iniciativën, kanë tre, që do të thotë se, pas vendimit të URA-s, ka pak shanse që interpelanca të hyjë në procedurën parlamentare.

KRYEZIU: KANË NISUR NJË HETIM PARAPRAK ME QËLLIM IDENTIFIKIMIN E AUTORËVE TË MUNDSHËM TË INCIDENTEVE ME TË SHTËNA NË KUFIRIN ME MALIN E ZI

Zëdhënësi i qeverisë në largim të Kosovës, Përparim Krueziu, deklaroi për Radion Evropa e Lirë se autoritetet "kanë nisur një hetim paraprak me qëllim identifikimin e autorëve të mundshëm të incidenteve me të shtëna në kufirin me Malin e Zi, për të cilat autoritetet malazeze i dërguan një notë verbale Ambasadës së Kosovës në Podgoricë. Mali i Zi deklaroi se dyshohet se të shtënat kanë ndodhur nga territori i Kosovës, në zonën pranë qendrës së skive Hajlla-Shtedim, pranë kufirit. Nga Lëvizja Evropa Tani besojnë se ky është një incident i izoluar dhe se i gjithë rasti do të ketë një epilog pozitiv.

AKTAKUZË KUNDËR PESË PERSONAVE, ME DYSHIMIN PËR PJESËMARRJE NË KRIJIMIN E NJË ORGANIZATE KRIMINALE DHE KONTRABANDË TË KOKAINËS

Prokuroria Speciale e Shtetit i paraqiti Gjykatës së Lartë në Podgoricë një aktakuzë kundër K.D., A.Sh., N.J., D.K. dhe R.S., me dyshimin për pjesëmarrje në krijimin e një organizate kriminale dhe kontrabandë ndërkombëtare të kokainës. Sipas aktakuzës, K.D. dhe N.J. akuzohen gjithashtu për prodhim, posedim dhe shitje të paautorizuar të lëndëve narkotike, ndërsa A.Sh. dyshohet për dy vepra të njëjta penale. Prokuroria Speciale e Shtetit deklaron se organizata kriminale u formua në fillim të vitit 2020 nga Vaso Ulaj, Radoje Zvicer dhe Sllobodan Kashqellan, dhe anëtarët e saj u bënë të dyshuar të shumtë nga Mali i Zi dhe rajoni, përfshirë personat kundër të cilëve është ngritur aktakuza. Sipas prokurorisë, organizata planifikonte të kontrabandonte sasi të mëdha kokaine nga Amerika e Jugut në Evropë dhe Australi.

POLICIA ITALIANE ARRESTOI STEVAN SIMIJANOVIQIN NGA CETINA

Sipas urdhër-arrestit ndërkombëtar të lëshuar nga Interpol Podgorica, policia italiane arrestoi Stevan Simijanoviqin nga Cetina. Ai kërkohet nga autoritetet e Malit të Zi për falsifikim dokumentesh, njoftoi Drejtoria e Policisë.

PODGORICË:USHTRIA E MALIT TË ZI ORGANIZON MARSHIM HUMANITAR, NË KUJTIM TË USHTARIT TË RËNË DEJAN BOZHOVIQ

Ushtria e Malit të Zi organizon sot një marshim humanitar në Podgoricë, në kujtim të ushtarit të rënë Dejan Bozhoviq dhe në mbështetje të familjes së tij. Rreshter i ri i Ushtrisë së Malit të Zi humbi jetën më 12 gusht, pasi një kamion-cisternë u përmbys në Kuç, gjatë një operacioni për shuarjen e zjarreve. Marshimi drejt kodrës Gorica filloi në orën 17:00 nga Sheshi i Pavarësisë.

BE-JA APELON PËR FORMIMIN E SHPEJTË TË INSTITUCIONEVE TË REJA TË KOSOVËS

Ambasadori i Bashkimit Evropian në Kosovë, Aivo Orav, tha se komuniteti ndërkombëtar po analizon vendimin e publikuar nga Gjykata Kushtetuese e Kosovës, teksa u bëri thirrje partive politike që sa më shpejt të formojnë institucionet e reja. “Jemi duke e analizuar aktualisht, por sigurisht shpresa jonë është që Kuvendit të konstituohet sa më shpejt që të jetë e mundur dhe shpresojmë që të ketë një qeveri me mandat të plotë sa më shpejt që të jetë e mundur”, tha Orav gjatë një prononcimi për media më 1 tetor.
Një ditë më parë, Gjykata Kushtetuese publikoi njoftimin për vendimin e saj lidhur me çështjen e Kuvendit, duke deklaruar se organi ligjvënës nuk është konstituuar, ashtu siç kishte pandehur në fund të gushtit kreu i ri i Kuvendit, Dimal Basha.
Kushtetuesja tha se Kuvendi nuk konsiderohet i konstituuar pa zgjedhjen e nënkryetarit nga radhët e komunitetit serb.
“Ju lutem, konstituojeni Kuvendin dhe ju lutem formoni një qeveri”, bëri thirrje ambasadorit i bllokut evropian në Kosovë.
Kushtetuesja tha se seanca konstituive – e nisur më 15 prill – nuk ka përfunduar dhe e njëjta duhet të përfundojë brenda 12 ditësh.

KOSOVA KRYESON GRUPIN RAJONAL PËR ZHVILLIMIN RURAL

Republika e Kosovës ka marrë presidencën e Asamblesë së Grupit Rajonal për Zhvillimin Rural në Evropën Juglindore (SWG), për një periudhë njëvjeçare. Presidenca për kryesimin e këtij grupi, është dorëzuar sot nga Republika e Maqedonisë së Veriut, Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural të Kosovës, gjatë takimit të nëntëmbëdhjetë të SWG-së, i cili sivjet është duke u mbajtur në Prishtinë. Në një njoftim të Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural bëhet e ditur se gjatë këtij takimi, i cili organizohet nën patronatin e përbashkët të MBPZhR-së dhe Grupit të Përhershëm Punues për Zhvillimin Rural dhe Rajonal (SWG) në Evropën Juglindore, po marrin pjesë delegacione nga i gjithë rajoni i Evropës Juglindore për diskutime në nivel të lartë mbi të ardhmen e bujqësisë dhe zhvillimit rural.
“Me rastin e marrjes së presidencës, ministri në detyrë i BPZHR-së, Faton Peci, ka theksuar se me përgjegjësi të plotë, Kosova tani po e merr Presidencën e Asamblesë së SWG-së dhe nën këtë mandat Kosova do të udhëheqë projekte dhe iniciativa që forcojnë bashkëpunimin tonë dhe avancojnë zhvillimin e bujqësisë dhe zonave rurale në rajonin tonë dhe më gjerë”.

OSMANI PËRFAQËSON KOSOVËN NË SAMITIN E KOMUNITETIT POLITIK EVROPIAN

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, do ta përfaqësojë Republikën e Kosovës në samitin e liderëve të Komunitetit Politik Evropian (EPC), i cili këtë edicion do të mbahet në Kopenhagë, Danimarkë, dhe do të mbledhë 45 liderë evropianë, përfshirë edhe ata të institucioneve të BE-së. Para fillimit të samitit, Presidentja Osmani do të pritet nga Lartmadhëritë e Tyre, Mbreti dhe Mbretëresha e Danimarkës, ndërsa gjatë punimeve do të marrë pjesë në të dy seancat kryesore të këtij edicioni, njofton Presidenca.
Sipas njoftimit, presidentja po ashtu do të marrë pjesë në tryezën mbi sfidat kryesore të sigurisë me të cilat po përballet Evropa, përfshirë rritjen e kërcënimeve hibride dhe provokimet e paprecedentë nga Rusia ndaj shteteve anëtare të NATO-s. Në këtë kontekst, liderët evropianë do të diskutojnë mënyrat për të shfrytëzuar momentumin politik për marrjen e vendimeve të domosdoshme, përfshirë forcimin e gatishmërisë mbrojtëse. Në kuadër të samitit, presidentja Osmani do të zhvillojë edhe takime me liderë evropianë pjesëmarrës në këtë samit.

GREQI, GREVË E PËRGJITHSHME KUNDËR SHTIMIT TË ORËVE TË PUNËS

Transporti dhe shërbimet publike në Greqi janë ndërprerë nga një grevë 24-orëshe e përgjithshme kundër planeve të qeverisë për të futur një ditë pune 13-orëshe. Një grevë e përgjithshme në Greqi sot ndaloi trenat, tragetet dhe taksitë në kryeqytet, ndërsa punonjësit e sektorit publik dhe privat protestojnë kundër ndryshimeve në ligjet e punës së vendit. Asnjë taksi në Athinë dhe as tren nuk do të funksionojnë gjatë gjithë kohës së grevës 24-orëshe, ndërsa autobusët dhe shërbimet e metrosë, tramvajit dhe trolejbusit të qytetit po funksionojnë me orar të reduktuar. Grevë po ndërpret shërbimet në të gjithë Greqinë, përfshirë shkollat, gjykatat, spitalet publike dhe komunat, raporton euronews. Janë planifikuar dy marshime proteste në qendër të Athinës, ndërsa demonstrata do të zhvillohen edhe në qytete të tjera. Sindikatat që përfaqësojnë shërbesën e civilëve dhe punonjësit e sektorit privat kanë thirrur grevën për të protestuar ndryshimet në ligjet e punës që do të fusin më shumë fleksibilitet, duke lejuar orët shtesë që mund të shtrijnë turnet deri në 13 orë në ditë.
Sipas rregulloreve të reja, orët e punës që përfshijnë orët shtesë do të jenë të kufizuara në 48 orë në javë, me një maksimum prej 150 orësh shtesë në vit. Sindikatat argumentojnë se rregullat e reja lënë punonjësit të pambrojtur ndaj abuzimeve nga punëdhënësit.“ Ne themi jo për turnin 13-orësh. Lodhja nuk është zhvillim, durimi njerëzor ka kufij,” tha sindikata e sektorit privat, Konfederata e Përgjithshme e Punonjësve të Greqisë, në një deklaratë. Sindikalistët kërkojnë një javë pune prej 37.5 orësh dhe rikthimin e marrëveshjeve kolektive të punës. Dita ligjore e punës në Greqi është tetë orë, me mundësinë e orëve shtesë të paguara.

TË PAKTËN 69 TË VDEKUR NGA TËRMETI NË FILIPINE

Numri i viktimave nga tërmeti me magnitudë 6.9 që goditi Filipinet qendrore është rritur në 69, sipas një zyrtari të mbrojtjes civile, shkruan Reuters. Zyrtari theksoi se shifra e viktimave mbetet "e paqëndrueshme", pasi raportet nga shërbimet e emergjencës vazhdojnë të mbërrijnë.
Që nga tërmeti i mbrëmshëm, qyteti Cebu është goditur nga qindra pasgoditje. Instituti Filipinez i Vullkanologjisë dhe Sizmologjisë raportoi se deri në orën 09:19 të mëngjesit, sipas kohës lokale, janë regjistruar të paktën 225 lëkundje. Presidenti Ferdinand Marcos Jr. bëri thirrje për vigjilencë dhe bashkëpunim me autoritetet lokale. Ai shtoi se po punohet për rivendosjen e rrjetit elektrik dhe se është dërguar personel shtesë në spitalet lokale për të përballuar situatën.

SË PAKU 22 PALESTINEZË JANË VRARË DHE DISA TË TJERË JANË PLAGOSUR NË SULME IZRAELITE NDAJ DISA ZONAVE NË RRIPIN E GAZËS

Të paktën 22 palestinezë janë vrarë dhe disa të tjerë janë plagosur në një seri sulmesh të reja ajrore izraelite ndaj disa zonave në Rripin e Gazës. Sipas dëshmitarëve dhe burimeve mjekësore, shtatë persona u vranë dhe disa u plagosën kur avionët izraelitë goditën një shtëpi në lagjen Al-Daraj në lindje të qytetit Gaza.
Tetë palestinezë të tjerë u vranë dhe disa u plagosën, përfshirë shtatë oficerë të mbrojtjes ajrore, në dy sulme që goditën shkollën "Al-Falah" dhe lagjen Al-Zaytoun në pjesën juglindore të të njëjtit qytet. Ndërkohë, forcat izraelite u vunë zjarrin ndërtesave afër Universitetit Islamik në pjesën jugperëndimore të qytetit të Gazës, duke shkaktuar dëme të gjera. Bombardimet e pandërprera e kanë kthyer enklavën në të pabanueshme dhe kanë çuar në uri.
Në vazhdim janë përpjekjet për një armëpushim dhe një marrëveshje më të gjerë të paqes për të rindërtuar Gazën, ndërkohë që këtë javë presidenti amerikan, Donald Trump, zbuloi një plan me 20 pika.

AGJENCIA NDËRKOMBËTARE PËR ENERGJI BËRTHAMORE PO PUNON PËR RIKTHIMIN E FURNIZIMIT ME ENERGJI NË CENTRALIN BËRTHAMOR TË ZAPORIZHJËS, NË JUGLINDJE TË UKRAINËS

Agjencia Ndërkombëtare për Energji Bërthamore po punon për rikthimin e furnizimit me energji në centralin bërthamor të Zaporizhjës, në juglindje të Ukrainës, tha kreu i kësaj agjencie të Kombeve të Bashkuara. Sekretari i Përgjithshëm, Rafael Grossi, tha se po punon me të dyja palët në konfliktin e armatosur për ta zgjidhur këtë çështje sa më shpejt.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka thënë më herët se situata në centralin bërthamor është kritike pasi ka hyrë në ditën e shtatë të emergjencës. Furnizimi me energji në central po mundësohet përmes gjeneratorëve me naftë, deklaroi Zelensky, duke shtuar se granatimet ruse po parandalojnë riparimin e linjave të energjisë në central dhe rikthimin e masave bazë të sigurisë. Grossi tha se ai ishte “në kontakt të vazhdueshëm me dy palët me qëllim që të mundësohet rilidhja e shpejtë e centralit në rrjetin elektrik.

QEVERIA AMERIKANE ËSHTË MBYLLUR, PASI SENATORËT NUK KANË ARRITUR TË MIRATOJNË NJË PROJEKTLIGJ FINANCIMI NË MINUTËN E FUNDIT

Qeveria amerikane është mbyllur, pasi senatorët nuk kanë arritur të miratojnë një projektligj financimi në minutën e fundit. Mbyllja, e para që nga viti 2018-19, mund të ndalojë përkohësisht disa – por jo të gjitha – shërbimet qeveritare amerikane. Kjo tani ka të ngjarë të lërë qindra mijëra punëtorë në leje të papaguar dhe të ndalojë shumë programe dhe shërbime qeveritare. Shërbimet që konsiderohen përfshijnë programin e ndihmës ushqimore, parashkollorin e financuar nga qeveria federale, dhënien e kredive studentore, inspektimet e ushqimit dhe operacionet në parqet kombëtare.
Presidenti Trump ka kërcënuar me shkurtime “të pakthyeshme” nëse ndodh mbyllja e qeverisë dhe ua ka hedhur fajin drejtpërdrejt demokratëve. Mbylljet e qeverisë në SHBA po bëhen gjithnjë e më të zakonshme, me mandatin e parë presidencial të Donald Trump që pati tre raste të tilla. 

NESËR NË VERI ME SHI, KURSE NË VISET E LARTA EDHE ME BORË E SKLLOTË

Në Mal të Zi mban mot me vranësira mesatare deri plotësisht i vranët . Frynë erë, vende- vende mesatare deri e fortë nga drejtimet verilindore. Temperaturat e shënuara në orën 14: Herceg Novi e Budvë 22 gradë, Podgoricë e Tivar 21, Ulqin 20, Nikshiq 18, Cetinë 17, Shavnik 14, Beranë e Bijello Pole, Plluzhinë , Andrievicë e Guci 12, Plevle e Kollashin 10, Rozhajë 9 dhe në Zhablak 5 gradë.
Për nesër në veri pritet mot i vranët dhe me reshje të përkohshme të shiut, kurse në viset e larta edhe me borë e skllotë, ku gjatë natës do të përfshijë edhe zonat më të ulëta. Në pjesët jugore pritet të mbajë mot kryesisht i vranët dhe me reshje të dobëta të shiut. Do të fryjë erë e fortë, vende-vende edhe në formë të stuhisë nga drejtimet e veriut dhe verilindjes. Temperatura e mëngjesit prej 0 deri në 13, kurse më e larta e ditës prej 1 deri në 18 gradë.