Ditari 17.01.2025

Përgatiti, Musa Gjoka

GJURASHKOVIQ: CETINA KA QENË GJITHMONË E ORIENTUAR DREJT EVROPËS

Cetina ka qenë gjithmonë e orientuar drejt Evropës dhe ka një konsensus të gjerë në mesin e të gjithë qytetarëve për sa i përket integrimeve evropiane, gjë që dëshmon për përkushtimin tonë ndaj vlerave evropiane dhe për një përkushtim të qartë për një të ardhme të përbashkët brenda familjes evropiane të kombeve, tha Kryetari i Komunës së Cetinjës, Nikolla Gjurashkoviq. Siç njofton zyra e kryetarit të Cetinës, Gjurashkoviq ka takuar sot Komisioneren Evropiane për Zgjerim, Marta Kos, e cila ndodhet në një vizitë zyrtare në Mal të Zi.

Gjatë takimit u diskutua për ngjarjen tragjike të ndodhur në Cetinë më 1 janar, programet e mbështetjes psikosociale dhe përmirësimin e sigurisë së të gjithë qytetarëve. Komisionerja Kos shprehu ngushëllimet më të thella për familjet që humbën të dashurit e tyre në këtë tragjedi të tmerrshme. Ajo shtoi se Bashkimi Evropian do të vazhdojë të qëndrojë pranë qytetarëve të Cetinës, duke theksuar përkushtimin e saj për të punuar së bashku me autoritetet malazeze për të nxitur zhvillimin ekonomik dhe social të qytetit.

KORDIQ: MESAZHET E KOMISIONERES TË BE-SË INKURAJUESE, NEVOJITET KONSENSUS I PËRGJITHSHËM

Mesazhet e Komisioneres Evropiane për Zgjerim, Marta Kos, janë shumë inkurajuese për Malin e Zi, sidomos tani kur duhet, të shprehem në mënyrë figurative, të kalojmë miljen e fundit, tha për Radio Malin e Zi ish-kryenegociatoria me Brukselin Zorka Kordiq. Thelbi i procesit të anëtarësimit në Bashkimin Evropian është forcimi i institucioneve malazeze, thekson Kordiq.  “Unë besoj se mesazhet e Komisioneres Kos janë veçanërisht inkurajuese për Malin e Zi në këtë moment kur ne duhet të mbledhim forcë dhe të vrapojmë atë milje të fundit. “Me fjalë të tjera, nëse flasim në terminologjinë e saj të pushtimit të Bobotov Kuk-ut, kjo është ngjitja më e madhe e këtyre detyrave të fundit kyçe, në mënyrë që të arrijmë të bëhemi një anëtar i besueshëm i Bashkimit Evropian”, thotë Kordiq. Ajo thekson se komisionerja Kos dërgoi disa mesazhe të rëndësishme për nevojën e një konsensusi të përgjithshëm.  “Jo vetëm kur bëhet fjalë për aktorët politikë, por besoj se ky është një mesazh si për pozitën ashtu edhe për opozitën, pra për të gjitha segmentet e shoqërisë sonë, që zëri i të gjithëve të dëgjohet njëlloj në këtë proces. Prandaj, nuk mund të anashkalohen mesazhet e një segmenti të caktuar të qytetarëve që ende duan të dërgojnë mesazh se institucionet duhet të forcohen, tha Kordiq.

KËRKOHET SËRISH DORËHEQJA E SHARANOVIQIT DHE BEÇIQIT

Disa mijëra qytetarë u mblodhën mbrëmë në protestë para ndërtesës së Ministrisë së Punëve të Brendshme në Podgoricë, ku kërkuan edhe një herë dorëheqjen e ministrit të Punëve të Brendshme Danilo Sharanoviq dhe zëvendëskryeministrit për Siguri dhe Mbrojtje Aleksa Beçiq. Kjo është protesta e dytë e organizuar nga grupi studentor joformal “Ku për nesër?”, si kundërpërgjigje ndaj tragjedisë në Cetinë. Në pankartat në protestë shkruhej “Dorëheqja është minimumi i përgjegjësisë”, “Departament, e jo apartament”, “Trishtim, revoltë, inat, nuk ka kthim”, “Mali i vuajtur dhe i zi”. Turma brohoriste "vrasës" dhe "dorëheqje".  Pas tubimit para ndërtesës së Ministrisë së Brendshme, demostrantët marshuan drejt ndërtesës së Qeverisë së Malit të Zi, ku me 13 minutë heshtje nderuan 13 viktimat e masakrës së Cetinës. Siç tha përfaqësuesi i grupit të studentëve, kërkesa e dytë është veprim më i shpejtë dhe më proaktiv nga institucionet kompetente për çështjen e posedimit të armëve, e treta është reforma e sistemit të funksionimit të strukturave policore dhe e katërta kthimi i edukimit qytetar si lëndë e detyrueshme në të gjitha shkollat ​​fillore dhe të mesme. Kërkesa e pestë dhe e re siç tha përfaqësuesja e grupit është përmirësimi i qasjes institucionale ndaj kujdesit të shëndetit mendor.

“PËRMES PËRMBAJTJEVE JAVORE DO TË INTENSIFIKOJMË TEMAT PËR SHËNDETIN MENDOR”

Radiotelevizioni publik i Malit të Zi vazhdimisht u kushton vëmendje çështjeve të shëndetit mendor, duke njohur rëndësinë e tyre për shoqërinë, njoftoi redaksia e Radio Televizionit të Malit të Zi. “Megjithatë, duke qenë se qëllimi ynë është të kontribuojmë në një mbështetje më të mirë për qytetarët dhe ndërtimin e një shoqërie që ka prioritet shëndetin mendor përmes një angazhimi më intensiv, në përputhje me nevojat dhe ndërgjegjësimin në rritje për rëndësinë e kësaj fushe, RTMZ planifikon të zgjerojmë dhe të përmirësojë më tej përmbajtjen e tij programore. Për këtë qëllim, nëpërmjet programeve tona javore, do të intensifikojmë temat kushtuar shëndetit mendor, ku do të përfshihet bashkëpunimi me ekspertë të fushave të psikologjisë dhe psikiatrisë, me qëllim ndërgjegjësimin, edukimin dhe destigmatizimin e mbështetjes psikologjike. Paralelisht, RTMZ do të ofrojë mbështetje të plotë për transmetimin e informacionit për linjat SOS dhe forma të tjera të mbështetjes në dispozicion të qytetarëve, në mënyrë që të lehtësojë aksesin në ndihmën e nevojshme. Këto dhe aktivitete të tjera të ngjashme janë pjesë e strategjisë më të gjerë të Transmetuesit Publik për të kontribuar në zhvillimin e temave me rëndësi të jashtëzakonshme për shoqërinë dhe për të ofruar mbështetje për qytetarët në përballjen me sfidat e përditshme.

“PENSIONET PROPORCIONALE NUK DO TË RRITEN DERISA TË MIRATOHET LIGJI”

Nëse Kuvendi nuk miraton ndryshime në Ligjin për sigurim pensional dhe invalidor, gati katër mijë pensionistë proporcionalë nuk do ta marrin pensionin minimal prej 450 euro në shkurt, ka konfirmuar ministri i Mirëqenies Sociale Damir Gutiq. “Qeveria ka miratuar Ligjin për ndryshimin e ligjit për sigurimin pensional dhe invalidor, por nuk është miratuar në Kuvend. Për të paguar pensionet minimale për pensionistët proporcional duhet të miratohet ligji në Kuvend. Buxheti është gjithashtu një faktor kufizues, por paratë për "Pagesa do të sigurohen nëse Ligji për Pensione do të miratohej në Kuvend, pavarësisht financimit të përkohshëm", shpjegoi Gutiq për "Dan". Seanca e Kuvendit është caktuar për të martën, më 21 janar, ku një nga pikat është Propozimi për ndryshime në Ligjin për sigurimin pensional dhe invalidor. Nisur nga ngjarjet e dhjetorit dhe qëndrimi i pandryshuar i opozitës për çështjen e bllokimit të punës së Kuvendit, vihet në pikëpyetje nëse deputetët e shumicës do të kenë mundësi të miratojnë Ligjin mbi Buxhetin, si dhe Ligjin për Sigurimin Pensional dhe Invalidor, që janë parakushte për të paguar pensionin minimal prej 450 eur për rreth 4000 pensionist. “E mira është se pagesa e pensioneve të janarit fillon rreth datës 20 shkurt. Deri atëherë ka kohë që të miratohet propozimi për ndryshime në Ligjin për sigurimin pensional dhe invalidor”, tha Gutiq.

FERIDE RUSHITI DHE QENDRA KOSOVARE PËR REHABILITIMIN E TË MBIJETUARVE TË TORTURËS NOMINOHEN PËR ÇMIMIN NOBEL PËR PAQE!

Feride Rushiti dhe Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës janë nominuar për Çmimin Nobel për Paqe për vitin 2025. Nominimin e ka bërë deputeti i Parlamentit suedez, Magnus Jacobsson, i cili në letrën dërguar Komitetit të Institutit norvegjez të Nobelit, ka thënë se këtë vendim e ka ndërmarrë për të njohur “kontributet e jashtëzakonshme” të Rushitit dhe  Qendrës Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës “në avancimin e të drejtave të njeriut, dinjitetit të të mbijetuarve dhe shërimit të plagëve të luftës të komuniteteve”. Çmimi Nobel për Paqe synon të vlerësojë individët, puna e së cilëve nxit paqen, drejtësinë dhe pajtimin. Feride Rushiti dhe kjo Qendër i mishërojnë këto ideale përmes përkushtimit të tyre të përjetshëm për të mbështetur njerëzit më të cenueshëm, duke shëruar plagët e konfliktit dhe duke ndërtuar një bazë për paqe të qëndrueshme në Kosovë dhe përtej”, shkroi ai. Pas publikimit të letrës nga deputeti suedez, Rushiti tha se është e nderuar dhe shprehu mirënjohje për këtë nominim.

SHQIPËRIA I JEP DRITËN E GJELBËR DHËNDRIT TË TRUMPIT: CILI ËSHTË PLANI PËR SAZANIN?

Qeveria e Shqipërisë i ka dhënë statusin e investitorit strategjik kompanisë së dhëndrit të Donald Trumpit, Jared Kushner, për të ndërtuar një resort luksoz në ishullin e Sazanit, që aktualisht është bazë ushtarake.  Komiteti për Investime Strategjike, që udhëhiqet nga kryeministri shqiptar, Edi Rama, më 30 dhjetor ka pranuar propozimin e kompanisë Atlantic Incubation Partners, për projektin prej 45 hektarësh në ishullin e Sazanit. Projekti parasheh një investim prej 1.4 miliard eurosh.  Në vendimin e shkruar, që u bë publik më 15 janar, Komiteti tha se projekti ishte në përputhje me ligjet për investime strategjike dhe përmbushi numrin e të vendeve të punës, që kërkohet me ligj, duke thënë se në të vlerësohet se do të punësohen 1.000 persona.

IZRAELI THOTË SE SOT DO TË MIRATOHET MARRËVESHJA PËR ARMËPUSHIM DHE PENGJE

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, tha se është arritur marrëveshja për kthimin e pengjeve që mbahen në Rripin e Gazës, pasi paraprakisht deklaroi se kishte pengesa në minutën e fundit për finalizimin e një armëpushimi që do të pauzonte luftën 15-mujore.  Netanyahu tha se ai do të mbledhë kabinetin e tij të sigurisë më vonë gjatë së premtes dhe më pas Qeveria do ta miratojë marrëveshjen e shumëpritur për lirimin e pengjeve. Kjo deklaratë e Netanyahut duket se i hap rrugë miratimit nga Izraeli të marrëveshjes, e cila parasheh pauzimin e luftimeve në Rripin e Gazës dhe lirimin e dhjetëra pengjeve që mbahen nga luftëtarët radikalë në Gazë në këmbim të lirimit të të burgosurve palestinezë, që mbahen nga Izraeli. Marrëveshja po ashtu do të lejojë që qindra mijëra të zhvendosur palestinezë të kthehen në shtëpitë e tyre në Gazë. Kryeministri izraelit tha se ka udhëzuar një task-forcë speciale që të përgatitet për pranimin e pengjeve që do të kthehen nga Gaza dhe familjarët e tyre janë informuar se marrëveshja është arritur.

ISH-KRYEMINISTRI PAKISTANEZ DËNOHET ME 14 VJET BURGIM PËR KORRUPSION

Një gjykatë në Pakistan e dënoi ish-kryeministrin e vendit, që tashmë gjendet në burg, Imran Khan, me 14 vjet burgim, ndërkaq gruan e tij me shtatë, pasi i gjeti fajtorë nën akuza për korrupsion, thanë zyrtarët dhe avokatët e tij. Pas vendimit, në llogarinë në X të Khanit u tha se ai kurrë nuk do të pranojë “këtë diktaturë”. “Unë do të qëndroj në burg për aq kohë sa të jetë e nevojshme në luftën kundër kësaj diktature, por kurrë nuk do të bëj kompromis me parimet e mia dhe luftën për liri të vërtetë të kombit”.  Ai po ashtu tha se gruaja e tij u dënua “vetëm për të më bërë presion mua dhe për të më lënduar mua”.  Çifti është akuzuar se kur Khan ishte në pushtet, ka pranuar dhuratë një tokë nga një pasanik i patundshmërive, në këmbim të pastrimit të parave.

87 MINATORË TË VDEKUR NË MINIERËN E ARIT NË AFRIKËN E JUGUT

Numri i të vdekurve nga një situatë e tensionuar gati njëmujore ndërmjet policisë dhe minatorëve të bllokuar që punonin ilegalisht në një minierë ari të braktisur në Afrikën e Jugut, është rritur në të paktën 87, sipas policisë. Autoritetet u përballën me zemërimin në rritje dhe një hetim të mundshëm për refuzimin e tyre fillestar për t’i ndihmuar minatorët. Në vend të kësaj autoritetet vendosën që t’i detyronin të dilnin duke u ndërprerë furnizimin me ushqime.  Zëdhënësja e policisë kombëtare, Athlenda Mathe tha se 78 trupa u nxorën në një operacion shpëtimi të urdhëruar nga gjykata, me 246 të mbijetuar të nxjerrë nga nëntoka që nga fillimi i operacionit të hënën. Zonja Mathe tha se nëntë trupa të tjerë ishin nxjerrë përpara operacionit të shpëtimit, pa dhënë detaje të mëtejshme.  Organizatat e komunitetit nisën përpjekjet e tyre të shpëtimit kur autoritetet thanë vitin e kaluar se nuk do të ndihmonin qindra minatorë, sepse ata ishin “kriminelë”. Minatorët dyshohet se kanë vdekur nga uria dhe dehidratimi, megjithëse ende nuk janë konfirmuar shkaqet e vdekjes.

DIELL, DERI NË 17   

Kryesisht me diell, vende vende me vranësira graduale në veri të vendit ishte moti sot. Frynë erë e lehtë nga drejtimet e ndryshme, në pjesët jug lindore të vendit nga drejtimet e verilindjes. Temperaturat në ora 13  u shënuan: Budvë 15, Tivar 14, Herceg Novi 13, Ulqin e Nikshiq 12, Cetinë 11, Podgoricë 10, Zhablak e Guci 5, Rozhajë 3, Plevle, Petnicë e Shavnik 2, Beranë, Plluzhinë e Andrievicë 1, Bjello Pole 0 dhe në Kollashin -1 g. Nesër meteorologët paralajmërojnë mot kryesisht me diell. Do të fryjë erë e lehtë deri e mesme vende vende e fortë nga drejtimet e veriut. Temperatura e mëngjesit prej -10 deri në 6 kurse më e larta e ditës prej 4 deri në 17 gradë.