Ditari 05.12.2024

Përgatiti, Musa Gjoka

QEVERIA MIRATOI "BAROMETRIN 26"

Qeveria e Malit të Zi në seancën e sotme ka miratuar “Barometrin 26”, një platformë për “obligimet e përbashkëta” për përfundimin e negociatave me Bashkimin Evropian. Ai dokument fillimisht nuk ishte në rend dite, por më pas u përfshi në rendin e ditës si pika e fundit e seancës. Në konkluzionin e miratuar nga Qeveria nuk përmendet se platforma do t'u ofrohet palëve për nënshkrim, por burimi i "Vijesti-t" ka thënë pardje për gazetën se pasi kryeministri Millojko Spajiq ka përfunduar konsultimin me palë për dokument. Platforma, e cila ka më pak se dy faqe, rendit katër "parime bazë" që duhet të çojnë në qëllimin e shpallur të politikës së jashtme - mbylljen e negociatave me BE-në deri në fund të vitit 2026. Ai thekson se të gjithë nënshkruesit marrin përsipër të mbështesin përmbushjen e detyrimeve nga "agjenda evropiane", të promovojnë një "atmosferë dialogu politikë, bashkëpunimi dhe kompromisi", të lënë pas "çështjet polarizuese" ("temat e identitetit dhe çështje të tjera që mund të shkaktojnë tensionet etnike ose fetare ose destabilizojnë sigurinë kombëtare të Malit të Zi"). Në një "mekanizëm të posaçëm për zgjidhjen e këtyre çështjeve", i cili përfshin grupe pune, si dhe komisione parlamentare ku temat e dhëna do të përpunohen me mbështetjen e ekspertëve të komunitetit akademik, dhe të promovojnë bashkëpunimin rajonal. Ata obligohen përmbahen nga veprimet që mund të dëmtojnë marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë ose marrëdhëniet me anëtarët e BE-së.

KOS: DERI NË FUND TË MANDATIT TË KE-SË, NJË OSE MË SHUMË VENDE KANDIDATE MUND TË ARRIJNË NË BE

Komisionerja Evropiane për Zgjerim Marta Kos vlerësoi se ekziston mundësia reale që deri në fund të mandatit të Komisionit të ri Evropian, një ose më shumë vende kandidate të anëtarësohen në Bashkimin Evropian. Në hapjen e Samitit të BE-së – “Ballkani Perëndimor: Një qasje e rinovuar ndaj rajonit”, ajo tha se BE-ja është në një moment historik. "Për herë të parë në këtë dekadë, ekziston një mundësi reale që ne të sjellim një ose më shumë vende kandidate në vijën e fundit të zgjerimit gjatë këtij mandati," tha Kos. Ajo tha se ishte mision i saj personal, duke thënë se jeta e saj në një farë mënyre është formësuar nga zgjerimi i BE-së, duke kujtuar procesin e anëtarësimit të Sllovenisë në BE. Kos tha se Evropa e Bashkuar është një projekt paqeje dhe se dëshiron të shohë të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor në BE. Ajo tha se dëshiron të shohë edhe heqjen e tensioneve dypalëshe, siç ka qenë më parë në shumë pjesë të kontinentit. "Unë do të bëj gjithçka në fuqinë time për të parandaluar që konfliktet nga e kaluara të qëndrojnë përgjithmonë në rrugën e së ardhmes sonë të përbashkët," tha Kos. Sipas saj, pyetja nuk është vetëm se çfarë mund të bëjë BE-ja për vendet kandidate për anëtarësim, por edhe çfarë mund të bëjnë vendet për një Evropë më të fortë dhe më të sigurt. Ajo theksoi se procesi i zgjerimit është i bazuar në merita dhe shtoi se baza e tij është demokracia dhe sundimi i ligjit. "Nëse kandidatët për anëtarësim japin rezultate, atëherë unë dua që ata të shpërblehen për përpjekjet e tyre," tha Kos. Ajo tha se së bashku me ekipin e saj do të kushtojë njohuri dhe energji për ta bërë procesin e zgjerimit efektiv, duke shtuar se beson se ky KE do të jetë një komision i zgjerimit. Kos theksoi se procesi i anëtarësimit në BE nuk është vetëm punë e qeverisë, por duhet të jetë një projekt kombëtar, në të cilin do të marrin pjesë edhe opozita dhe shoqëria civile.

ÇARAPIQ: PROJEKTLIGJI PËR PËRFAQËSUESIN E MALIT TË ZI ËSHTË EKSKLUZIVISHT NË INTERES TË OPINIONIT

Ligji i propozuar për përfaqësuesin e Malit të Zi para Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut legalizon mandatin e paligjshëm të përfaqësueses së re Katarina Pekoviq, sipas deputetëve të opozitës, ndërsa propozuesi dhe deputeti i Lëvizjes Evropa Tani, Vasilije Çarapiq, pretendon se pas këtij akti qëndron vetëm interesi publik. Çarapiq tha sot në seancën e Kuvendit se prej kur Mali i Zi u bë anëtar i Këshillit të Evropës, përfaqësuesi i shtetit pran këtij organizmi u zgjodh në bazë të një dekreti, i cili doli të ishte një situatë juridikisht e mangët, pasi dekreti u miratua në bazë të një dekreti tjetër. Praktika e Gjykatës Kushtetuese ka treguar se është antikushtetuese”. Një rregullore nuk mund të miratohet në bazë të rregullores tjetër prandaj ne kemi konsideruar se kjo çështje nuk mund të rregullohet në atë mënyrë”, tha Çarapiq.
Ai kujtoi se Gjykata Kushtetuese së fundi e shfuqizoi Dekretin për përfaqësuesin në bazë të të cilit u zgjodh Pekoviq dhe konfirmoi se çdo dekret para kësaj ishte po aq jokushtetues.
“Pasi kemi vërejtur se, këtë verë e kemi dorëzuar në procedurë parlamentare Projektligjin për përfaqësuesin e Malit të Zi sepse besojmë se kjo çështje duhet të rregullohet me ligj, në mënyrë që të kemi një situatë të pastër, e jo ndonjë situatë që mund të kontestohet në çdo kohë", tha Çarapiq.

BORDI I DREJTORËVE MIRATOI PLANIN E RISTRUKTURIMIT TË INSTITUTIT

Bordi i drejtorëve në mbledhjen e sotme ka marrë vendim për pranimin e planit të ristrukturimit të Institutit Igalo dhe do ta dorëzojë në Kuvendin e Aksionarëve për miratim, ka njoftuar kryetari i Bordit, Predrag Dragojlloviq. Vendimi është marrë me katër vota pro dhe një kundër. “Mbledhja e aksionarëve do të mbahet më 9 janar dhe kjo do të jetë një pikë kthese për vendimin për planin e ristrukturimit”, tha Dragojlloviq. Ai tha se ka shumë hapësirë për diskutim. “Plani i ristrukturimit si i tillë duhet të miratohet në formën e tij origjinale, përveç nëse vendoset ndryshe. Pra, mendoj se ka vend për të diskutuar, por nuk është drejtpërdrejt në Bord”, tha Dragojlloviq. Ai tha se publiku do të ketë mundësi të shohë përmbajtjen e planit të ristrukturimit. I pyetur nëse është në shqyrtim një plan tjetër lidhur me Institutin, ai tha se për momentin po diskutohet vetëm për planin e ristrukturimit. Anëtari i Bordit para aksionarëve të vegjël, Petar Rakçeviq, tha se aksionarët kanë një qëndrim të përbashkët, pra ndajnë mendimin me hartuesit e planit se pragu i qarkullimit të Institutit është 13.5 milionë xhiro që mund të realizohet.

MASA MË RADIKALE NËSE MENAXHMENTI I HEKURULLAVE NUK TËRHEQET

Një pjesë e punëtorëve të Transportit Hekurudhor kërkojnë që menaxhmenti i kompanisë deri nesër të tërheqë anekset e kontratës që u kanë ofruar punëtorëve, si dhe revokimin e shkarkimit të dy punonjësve që dje u shkarkuan për mos firmosje të aneksit, sepse në të kundërt do të marrin masa më radikale. Ata theksuan se nëse nuk plotësohen kërkesat e tyre, do të kërkojnë dorëheqjen e drejtorit ekzekutiv dhe të Bordit të Drejtorëve. Ai më së voni nesër do të takohet me ministren e Transportit, Maja Vukiçeviq. Dy punonjës të Hekurullave u pushuan dje nga puna për mosnënshkrimin e aneksit të Marrëveshjes së Punës, që i ndalon të punojnë në kompani konkurruese. Kryetari i Sindikatës së Bashkuar të Punëtorëve të Transportit Hekurudhor të Malit të Zi, Millan Usançeviq, tha se sot në mëngjes i kanë dërguar një letër urgjente ministrit duke kërkuar takim dhe se kanë marrë përgjigje se ai mund të mbahet sot pasdite ose mundësisht nesër. Ne kërkojmë rreptësishtë nga menaxhmenti që të tërheqë anekset e paligjshme që u janë shpërndarë punëtorëve, të anulojë vendimet e largimit nga puna. Nëse sot nuk i tërheqin anekset, ne do të kërkojmë masa më radikale, që do të jetë dorëheqja e drejtorit ekzekutiv dhe bordit të drejtorëve”, tha Usançeviq.

AKTAKUZË NDAJ ISH-SHEFIT TË QENDRËS SË SIGURIMIT TË TIVARIT

Prokuroria Speciale e Shtetit sot ka dorëzuar aktakuzë në Departamentin Special të Gjykatës së Lartë në Podgoricë kundër ish-shefit të stacionit të policisë kriminale të Qendrës së Sigurisë së Tivarit, Ilia Vasoviq, për veprën penale të krijimit të organizatës kriminale dhe veprën penale të shpërdorimit të detyrës. Aktakuza është ngritur pasi nga provat e grumbulluara në zbulim dhe hetim është konstatuar se ekziston dyshimi i bazuar se i pandehuri në gjysmën e dytë të vitit 2020 në Ulqin dhe Tivar është anëtarësuar në organizatë kriminale e cila ishte organizuar nga i akuzuari A.M., dhe qëllimi i të cilit ishte kryerja e veprave penale të kontrabandës dhe pastrimit të parave duke transportuar cigare. Cigaret në fjalë janë blerë dhe magazinuar në Zonën e Lirë Doganore të Portit të Tivarit, përtej vijës doganore, duke shmangur masat e mbikëqyrjes doganore dhe shitjen e tyre, si dhe konvertimin dhe transferimin e parave dhe pasurive të tjera që rrjedhin nga veprimtaria kriminale. Siç thuhet në aktakuzë, I.V. në përmbushjen e rolit dhe detyrave të tij në organizatën kriminale, në periudhën gusht 2020 deri në mars 2021, ka shpërdoruar detyrën zyrtare si shef i Komisariatit të Policisë Kriminale të Qendrës së Sigurisë së Tivarit të Drejtorisë së Policisë dhe kompetencat e tij policore.

U MIRATUA SISTEMATIZIMI I RI NË MINISTRINË E PUNËVE TË BRENDSHME

Në të ardhmen, Departamenti special i policisë do të ketë një status më të madh, të veçantë në sistemin policor dhe do t'i raportojë drejtorit të drejtorisë së policisë dhe kryeprokurorit special. Qeveria në seancën e sotme miratoi Rregulloren e re për organizimin e brendshëm dhe sistematizimin e pozitave të MPB-së dhe Drejtorinë e Policisë, ku një nga risitë kryesore do të jetë që Departamenti i Posaçëm i Policisë të marrë statusin e një departamenti të posaçëm të shkëputur nga Sektori i Luftimit të Krimit, mëson Vijesti”. Kjo do t'i japë Departamentit të Policisë Speciale një nivel më të lartë të autonomisë, pasi është shërbimi më i fuqishëm operativ në sektorin e sigurisë, i cili punon në rastet më komplekse nën juridiksionin e Prokurorisë Speciale të Shtetit. Komisioni Evropian, si dhe Iniciativa Globale për Luftimin e Krimit të Organizuar Transnacional në një raport të fundit rekomanduan një lidhje më të ngushtë, d.m.th. integrimin e plotë i Njësisë speciale të policisë me Prokurorinë Speciale të Shtetit, për të mundësuar hetime dhe ndjekje më të lehta dhe më efikase të rasteve të krimit të organizuar dhe korrupsionit.

MINISTRAT NGA REPUBLIKA SËRPSKA BOJKOTOJNË TAKIMIN, SHKAKU I VIZITËS SË KURTIT NË SARAJEVË

Ministrat nga Republika Srpska nuk do të marrin pjesë të enjten, më 5 dhjetor, në mbledhjen e Këshillit të Ministrave të Bosnje e Hercegovinës (BeH), për shkak të vizitës së kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, në Sarajevë, njoftoi zëvendëskryetari i Këshillit të Ministrave, Stasha Kosharac, raporton agjencia Srna. Ai tha se vendimi është marrë pas konsultimeve në kabinetin e tij, ku morën pjesë ministri i Financave në Këshillin e Ministrave, Srgjan Amixhiq, zëvendësministri i Mbrojtjes, Aleksandar Goganoviq, zëvendësministrja e Çështjeve Civile, Marijana Mujiq, dhe zëvendësministri i Komunikacionit dhe Transportit, Ognjen Janjiq. Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, do të mbërrijë në Sarajevë të enjten në mbrëmje, konfirmoi një ditë më parë për Radion Evropa e Lirë Adil Kullenoviq, kryetar i organizatës joqeveritare Shoqata e Intelektualëve të Pavarur “Krug 99”.

TË PAKTËN 21 TË VRARË NGA NJË SULM IZRAELIT NË GAZË

Një sulm ajror izraelit në një kamp ku strehohen personat e zhvendosur në jug të Gazës la të vrarë të paktën 21 persona, tha drejtori i spitalit Nasser, Atif al-Hout, në qytetin e Han Junisit. Nga sulmi kanë mbetur të plagosur edhe 28 persona. Ushtria izraelite tha se një avion tij ushtarak goditi zyrtarë të lartë të Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – që “ishin të përfshirë në aktivitete terroriste” në atë zonë. Trupat e të paktën 15 viktimave janë dërguar në spitalin Nasser, por autoritetet shëndetësore thanë se do të jetë e vështirë të dihet numri i saktë i viktimave, pasi shumica e trupave të tyre janë gjymtuar dhe kanë pësuar djegie të rënda.

PAS ALEPPOS REBELËT NË SIRI MARRIN NJË TJETËR QYTET

Ushtria e Sirisë tha se po tërhiqet nga qyteti qendror Hama, duke shënuar një fitore të dytë të madhe për një koalicion të ri rebel që gjithashtu mori kontrollin e Aleppos javën e kaluar. “Gjatë orëve të fundit, me intensifikimin e përleshjeve midis ushtarëve tanë dhe grupeve terroriste dhe rritjen e numrit të dëshmorëve në radhët tona, këto grupe arritën të depërtojnë në disa pjesë të qytetit dhe hynë brenda tij,” tha ushtria siriane në një deklaratë të transmetuar nga agjencia shtetërore SANA. Aleppo, qyteti i dytë më i madh i Sirisë, u rimor javën e kaluar nga grupet rebele pas një ofensive të papritur që mposhti forcat e Presidentit Bashar al-Assad dhe milicitë aleate. Ofensiva ishte një goditje e rëndë për Asadin dhe mbështetësit e tij në Iran dhe Rusi, duke ndezur sërish një luftë civile që kishte qenë kryesisht në gjendje të fjetur për vite me radhë.

RRËZOHET QEVERIA FRANCEZE

Ligjvënësit francezë kanë votuar për rrëzimin e Qeverisë së kryeministrit Michel Barnier, vetëm tre muaj pasi ai mori pushtetin. Pas kalimit të mocionit të mosbesimit ndaj Qeverisë, është thelluar kriza politike në Francë. Qeveria e kryeministrit Michel Barnier, është e para që shkarkohet me votë mosbesimi në 60 vjetët e fundit. Barnier ishte bërë kryeministër pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare që u mbajtën gjatë verës, që rezultuan me paqartësi, pasi asnjë parti nuk fitoi shumicën absolute dhe ekstremi i djathtë kishte rol vendimtar në mbijetesën e Qeverisë. Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, tani duhet të zgjedhë një pasardhës të Barnierit, teksa mandati i tij presidencial përfundon pas dy vjetësh.

I NDRYSHUESHËM, DERI NË 15 GEADË

Vranët me shi të dobët në jug kurse me borë në veri ishte moti sot. Frynë erë e lehtë deri e mesme vende vende e fortë, kryesisht nga drejtimet e veriut.
Temperaturat në orën 13: Budvë 13, Tivar 11, Ulqin 10, Podgoricë 9, Cetinë 6, Nikshiq 5, Beranë, Andrievicë e Bjello Pole 3, Plluzhinë 2 , Plevle Rozhaj e Pertnic 1, Kollashin 0 dhe në Zhablak -2 g.
Për nesër meteorologët paralajmërojnë mot kryesisht të vranët në orët e paradites me shi të dobët, pas dite të reshura intensive të shiut, kurse në veri të borës. Do të vazhdojë të fryjë erë e mesme deri e fortë e drejtimeve të verilindjes. Temperatura e mëngjesit prej -2 deri në 12, kurse më e larta e ditës prej 4 deri në 15 g.