ASTRONOMIJA

Okean ispod površine Saturnovog mjeseca

Mimas skriva globalni okean ispod svoje ledene površine, otkriven analizom njegove orbite podacima svemirske letjelice Kasini. Taj okean nastao je prije samo 5-15 miliona godina, što Saturnov mjesec Mimas čini glavnim kandidatom za proučavanje ranog stvaranja okeana i potencijala za život. Ovo otkriće sugeriše da bi životno bitni uslovi mogli postojati na naizgled neaktivnim mjesecima, proširujući našu potragu za životom izvan Zemlje.

Skrivena ispod kraterima јако izbrazdane površine Mimasa, jednog od najmanjih Saturnovih mjeseca, leži tajna: globalni okean tekuće vode. Istraživanje koje je vodio doktor Valeri Lejni iz Pariske opservatorije - PSL objavljeno u časopisu Nejčer, otkriva da je "mladi" okean nastao prije samo 5 do 15 miliona godina, što Mimas čini glavnom metom za proučavanje porijekla života u  našem Sunčevom sistemu, prenosi Sajens Dejli.

"Mimas je mali mjesec, prečnika samo oko 400 kilometara, a njegova kraterima prekrivena površina nije dala nagovještaj skrivenog okeana ispod", kaže doktor Nik Kuper, koautor studije i počasni naučni saradnik u Odjeljenju za astronomiju Škole fizičkih i hemijskih nauka na Univerzitetu Kvin Meri u Londonu.

"Ovo otkriće dodaje Mimas ekskluzivnom klubu mjeseca s unutrašnjim okeanima, uključujući Encelad i Evropu, ali s jedinstvenom razlikom: njegov okean je izuzetno mlad, procjenjuje se da je star samo 5 do 15 miliona godina."

Ova mlada dob, određena detaljnom analizom Mimasovih plimnih interakcija sa Saturnom, sugeriše da je okean nastao nedavno, na temelju otkrića neočekivane nepravilnosti u njegovoj orbiti.

Kao rezultat toga, Mimas pruža jedinstven uvid  u rane faze stvaranja okeana i mogućnost  za nastanak života.

"Postojanje nedavno formiranog okeana tekuće vode čini Mimas glavnim kandidatom za studiju, za istraživače koji istražuju porijeklo života", objašnjava doktor Kuper.

Otkriće je omogućeno analizom podataka NASA-ine letjelice Kasini, koja je pedantno proučavala Saturn i njegove mjesece više od desetljeća.

Pomno ispitujući suptilne promjene u Mimasovoj orbiti, istraživači su uspjeli otkriti prisutnost skrivenog okeana i procijeniti njegovu veličinu i dubinu.

Doktor Kuper nastavlja: "Ovo je bio sjajan timski rad, s kolegama iz pet različitih institucija i tri različite zemlje koji su se okupili pod vođstvom doktora Valerija Lejnija kako bi otkrili još jednu fascinantnu i neočekivanu osobinu Saturnovog sistema, koristeći podatke iz misije Kasini."

Otkriće Mimasovog mladog okeana ima značajne implikacije na naše razumijevanje potencijala za život izvan Zemlje. To sugeriše da čak i mali, naizgled neaktivni mjeseci mogu skrivati okeane koji omogućavaju uslove za život. To otvara uzbudljive nove puteve za buduća istraživanja, potencijalno nas približavajući odgovoru na prastaro pitanje: jesmo li sami u svemiru?

Preveo i priredio: S. Đurđić