Mi.M.

Markoč: Tražite svoj Šangri-La prije nego što on nađe vas

Roman Sava Markoča „Kofer za Šangri-La“ promovisan je sinoć u okviru bARS segmenta 38. „Barskog ljetopisa“ na platou Doma kulture, kojeg su zaposjeli brojni ljubitelji pisane riječi i poštovaoci Markočevog stvaralaštva, sopšteno je iz JU Kulturni centar Bar.

Iz tog Kultrnog centra su naveli da roman objavljen prošle godine u izdanju Kulturnog centra Bar, tematizuje mitsko mjesto Šangri-La kao utopijsko kraljevstvo koje čuva mudrost čovječanstva.

"Kroz priču o glavnom junaku, koji se priprema za odlazak u Šangri-La, autor uvodi čitaoce u emotivnu i nostalgičnu priču protkanu ličnim i društvenim sjećanjima iz svog okruženja. Razgovor sa autorom romana moderirao je dr Milun Lutovac", piše u saopštenju.

Selektor bARSa Željko Milović, kako navode u saopštenju, je u uvodnom dijelu istakao da je Savo Markoč stvorio priču koja miješa izopštenu realnost sa stvarnošću Bara i dijelom opštine u kojoj živi, te da je jedan od rijetkih barskih pisaca koji vješto balansiraju između mašte i realnog svijeta.

Ističu da posebnost Markočevog stvaralaštva potvrđuje i činjenica da se na bARS programu pojavio dva puta za pet godina.

Za Miluna Lutovca roman „Kofer za Šangri-La“ je priča o odrastanju, smjeni generacija, promjenama i preplitanjima, vjesnik novog književnog izraza na domaćem terenu.

„Svako novo čitanje otkriva novi svijet. Knjiga je hrabra i iskrena, otklon od nečega čime smo ’okupirani’ kad je u pitanju književno stvaralaštvo kod nas, a Markoč se nameće kao pionir dugo očekivanog postmodernizma u Baru“, ističe Lutovac.

Inspiraciju za Šangri-La autor nosi još iz djetinjstva, pod uticajem američkog fantastično-avanturističkog filma „Izgubljeni horizont“. „Posebno pamtim scenu kada glavni junak proviruje između dva brežuljka i otkriva zelenu dolinu Shangri La – zemaljski raj kroz koji protiče rijeka.“ U romanu, glavni junak kreće na putovanje ka Šangri-La, a na pitanje da li želi kartu u jednom pravcu ili povratnu, odgovara samo: „Da“ , ostavljajući sve mogućnosti otvorenim.

Roman, prema riječima Markoča, „možemo nazvati autobiografskim iako je prilično dekorisan fikcijom. U romanu se prepliću stvarno, realno proživljeno sa fiktivnim djelovima, ali možda je tamo gdje je naizgled najviše fikcije, u stvari najviše onog realnog, pravog i obrnuto“.

Likovi su upečatljivi i vezani za svoje nadimke – Pino, koji je ime dobio po mirisu kolonjske vode, komšija Đoko koji ima veze sa bengalskim tigrovima, Mojaš udbaš, neobična Đina, mantildžija iz „špageti vesterna“ i Lili… Jedino je glavni junak bez imena. On je, jednim dijelom, sam autor.

Struktura romana je takva da je pisan u deset slika, a autor ga opisuje kao „patchwork novel“. „Svaka od slika je zakrpa kao dio mozaika, a kada su se spojile, dobio sam simpatičnu dolamu sa prednjom i zadnjom stranom, naramenicama, džepovima i dugmadima“, pojašnjava Markoč.

Roman prikazuje dvostruku provinciju, strah od nepoznatog i promjena, ali i nježne slike iz djetinjstva – majku, miris hljeba, uz veoma upečatljiv prizor zelenih skakavaca u hodniku barske bolnice dok se glavni junak oprašta od oca.

„Markočevo novo štivo obiluje upečatljivom leksikom koja, ilustrujući lokalni ambijent, poseže za univerzalnim dimenzijama dotičući se onoga što nalazimo kod (Džejmsa) Džojsa, (Marsela) Prusta i drugih velikih pisaca“, istakao je Lutovac.

Na pitanje kako bi zainteresovao čitaoce za svoj novi roman, Savo Markoč poručuje: „Tražite svoj Šangri-La prije nego što on nađe vas.“
Kuriozitet večeri bio je što je promocija održana na Dan svetog Lovra, hronotop prisutan u čitavom Markočevom opusu.
Ideju za dizajn korica i prelom teksta potpisuje Gazmen Čitaku.

Veče je muziciranjem na gitari oplemenio Đorđe Milovanović.