M.L.B.

Vujović: Značajna uloga Crne Gore i Z. Balkana u oblikovanju kulturnog pejzaža Evrope

Crna Gora i ostale države Zapadnog Balkana imaju značajnu ulogu u oblikovanju cjelovitog i inkluzivnog kulturnog pejzaža Evrope. Crna Gora je posvećena pružanju doprinosa evropskoj agendi kroz inicijative koje podstiču saradnju, interkulturalni dijalog i primjenu praksi održvog razvoja, a jedan od ključnih prioriteta kulturne politike treba da bude njegovanje regionalne saradnje, umrežavanje sa državama EU, zaštita kulturne baštine i mobilnosti umjetnika.

To je poručila ministarka kulture i medija  Tamara Vujović na ministarskom sastanku, nakon ceremonije otvaranja Evropske prijestonice kulture Nova Gorica Gorizia 2025, koja se održava pod sloganom GO BORDERLESS.

U okviru programa, Ministarstvo kulture Republike Slovenije je organizovalo sastanak ministara kulture zemalja Zapadnog Balkana kojem su osim nadležnih ministarstava i ministarke kulture Republike Slovenije prisustvovali i evropska komesarka za proširenje Marta Kos i evropski komesar za međugeneracijsku pravednost, mlade, kulturu i sport, Glen Mikalef.

Ministarka Vujović je, kako se navodi u saopštenju tog resora, zahvalila ministarki Vrečko na organizaciji sastanka, naglašavajući značaj prilike da zemlje Zapadnog Balkana imaju mogućnost da sa evropskim komesarima i partnerskim državama članicama EU razgovaraju o pitanjima od značaja za razvoj kulture, društva generalno i evropskim integracijama regiona.

Vujović je naglasila da Ministarstvo kulture i medija Crne Gore, sa 14 nacionalnih institucija kulture, kontinuirano nastoji da promoviše i realizuje kulturne projekte koji doprinose održivom rastu u oblasti kulture, posebno u pogledu održivog korišćenja kulturnih dobara, dobrog upravljanja i inovativnih praksi u kulturnim politikama.

“Posvećeni smo usklađivanju naših kulturnih strategija sa širim ciljevima, strategijama, agendama EU i internacionalnih organizacija - fokusirajući se na njihove glavne smjernice - održivo upravljanje, inkluzivnost i inovacije, promociju kulture i umjetničkog obrazovanja, borbu protiv krijumčarenja kulturnih dobara. To je razlog zašto pokušavamo da iskoristimo sve međunarodne okvire i inicijative koje su najbolje platforme za razmjenu znanja i mogućnosti. Inicijative poput Evropske prijestonice kulture nam pokazuju da je kultura pokretačka snaga evropskog jedinstva i različitosti, a Crnu Goru doživljavamo kao vrijedan dio ovog okvira. Ponosno ističemo da je Nikšić u finalu izbora Evropske prijestonice kulture 2030”, poručila je Vujović.

Kazala je da su teme vezane za promociju zelenih politika, socijalnog uključivanja, jednakosti i umrežavanja oblasti na koje svi mogu da fokusiraju zajedničke napore sa državama članicama EU.

“Crna Gora je na putu da bude prva naredna članica Evropske unije, a mi pravimo ozbiljne društvene i ekonomske reforme da bismo ostvarili ovaj važan cilj, koji će doprinijeti boljitku naših građana. Kultura, kao globalna vrijednost, ima potencijal da nas među prvima odvede ka tom cilju”, vjeruje Vujović.

Navela je da je Crna Gora dio važnih međunarodnih okvira koji su osnova saradnje u oblasti kulture, uključujući programe Kreativna Evropa, Eurimages, TRADUKI, Bijenale mladih umjetnika Evrope i Mediterana, inicijative Savjeta Evrope - Dani evropske baštine i Kulturne rute, a sve u cilju bolje promocije crnogorskog stvaralaštva i kulturne bastine.

“Projekti zajedničkog stvaralaštva su posebno vidljivi u oblasti kinematografije kao sektora koji ima najveći potencijal za ekonomski rast i dobit. Ponosni smo što je naš filmski sektor povezan sa regionalnim i evropskim sektorima kroz programe saradnje i šeme finansiranja EU koji rezultiraju koprodukcijama i uspješnim projektima koji se prikazuju na važnim filmskim tržištima i festivalima”, kazala je Vujović.

Crnogorski književni i izdavački sektor je veoma aktivan u zajedničkom predstavljanju, a kao turistička destinacija, kako je dodala, Crna Gora je i domaćin raznih međunarodnih festivala i sajmova kulture koji doprinose promociji zajedničkog stvaralaštva i kulturnog turizma.

“Nematerijalno kulturno nasljeđe je takođe živo, dinamično i transnacionalno i mnogo toga dijelimo u ovoj oblasti u region, ali tek treba da se promoviše i može dodatno doprinijeti održivom razvoju i njegovanju društvene kohezije. Kreativne industrije imaju svoju poziciju u ekonomskom, ali i ekološkom razvoju i treba ih pridružiti zajedničkim prioritetima. Upravljanje kulturnim nasljeđem uz zaštitu njegovog fizičkog okvira, ali i promocija održivog korišćenja kroz održivi kulturni turizam treba da bude jedan od naših principijelnih zajedničkih ciljeva”, smatra Vujović.

Kako se navodi u saopštenju ministarka je ocijenila da je kultura suštinski element na putu integracije, ne samo kao sredstvo za promociju identiteta i nasljeđa, već i kao sredstvo za dalje jačanje evropskog jedinstva i izgradnju međusobnog poštovanja među narodima.

“Vjerujem da aktivno učešće Crne Gore u evropskim inicijativama može dodatno pokazati kako kulturna saradnja unapređuje našu političku integraciju. Kroz razmenu ideja, iskustava i kreativnih izraza svi rastemo, bolje razumijemo jedni druge, gradimo toleranciju, koegzistenciju i otpornost”, sigurna je Vujović.

U razgovoru sa komesarima Mikalefom i Kos, kojima je zahvalila na porukama podrške procesu pristupanja Crne Gore Evropskoj uniji, napravljene su polazne osnove da i Crna Gora bude dio nove agende za kulturu EU - Kulturnog Kompasa koja je u procesu koncipiranja.

Govoreći na otvaranju sastanka, Mikalef je istakao važnost kulture kao faktora koji spaja i prevazilazi granice, te doprinosi otpornosti i miru. Osvrnuo se na Kulturni kompas kao novu EU politiku u oblasti kulture, naglašavajući važnost učešća mladih i kulturnih djelatnika u ovoj inicijativi.

Komesarka za proširenje Marta Kos je naglasila važnost promocije sektora kulture, mladih i sporta u samom procesu proširenja, te potencijal kulture da bude meka moć u procesu pristupanja.

Ministri i predstavnici ministarstava kulture Zemalja Zapadnog Balkana na sastanku su razgovarali na teme koje se tiču održivosti u oblasti kulture, međunarodnim kulturnim odnosima, razmjeni umjetnika i programa i zajedničkog prekograničnog stvaralaštva, navodi se u saopštenju.