Вук Перовић

95. CEREMONIJA DODJELE OSKARA

Neki novi Holivud

Ubjediljiva pobjeda filma “Sve u isto vrijeme” (Everything Everywhere All at Once) koji ste u noći Oskara mogli da pogledate na Televiziji Crne Gore, pokazuje da nagrade Američke akademije za film, čuveni Oskari, definitivno više nijesu iste i da su promjene stigle, dopadale se one svima ili ne.

Пише: Види све колумне

Devedest peta Ceremonija dodjele Oskara na binu Dolbi Teatra u Los Anđelesu dovela je neka nova lica, neke nove ljude. Neki od njih su dugo u filmskoj industriji, ali njihov rad nije bio adekvatno prepoznat i cijenjen, a neki od njih su ljudi koji su napokon dobili pravu priliku i šansu. Već po nominacijama, bilo je jasno da ovo neće biti uobičajeni Oskari.

“Sve u isto vrijeme” dobio je jedanaest nominacija. Film koji žanrovski ni malo nije lako odrediti. Film jeste naučno-fantastični, jeste drama i jeste komedija. Jeste film koji donosi zabavu, ali i jeste jedno kompleksno ostvarenje koje jasno govori o savremenom svijetu i trenutku u kom živimo.

Devet nominacija imao je njemački film “Na zapadu ništa novo”, evropska produkcija, rađena po kultnom ratnom romanu Eriha Marije Remarka, koja nema niti glumačku zvijezdu u podjeli, niti je reditelj veliko i prepoznatljivo ime. Iza ovog ostvarenja stoji striming platforma Netfliks koja je prije svega zbog zakonske regulative u Njemačkoj prinuđena da investira u proizvodnju filmova u toj zemlji da bi uopšte mogla da obavlja svoj primarni posao.

Uložila je novac u prilično nepoznatog reditelja i u samoj Njemačkoj i u glumca debitanta. Ovakva dva filma do prije neku godinu nikako ne bi mogla da budu na čelu liste nominovanih. Vjerovatno bi negdje u najboljem slučaju zakačili dvije do tri nominacije i otišli kući zadovoljni što su uopšte prisustvovali ovako važnom događaju.

Rezultat svega je da “Sve u isto vrijeme” na kraju ima sedam Oskara, među kojima i one najvažnije - za najbolji film, režiju, scenario, montažu, glavnu žensku ulogu, sporednu žensku i mušku ulogu. Prvi je sa Oskarom izašao sa scene Kej Hvi Kvan, glumac koji je karjeu kao dijete započeo u filmu “Indijana Džons i ukleti hram” upravo kod velikog Stivena Spilberga sa čijim se filmom i takmičio sinoć. Kvan je kasnije skoro u potpunosti odustao od glume, bavio se nekim drugim poslovima, a “Sve u isto vrijeme” je njegov drugi film poslije pauze duge cijelih 19 godina. Njegov pobjednički govor bio je izuzetno dirljiv, a glavna poruka sasvim logična iz svega ovoga što sada znamo: “Nikada ne odustajte od svojih snova”.

Džejmi Li Kertis kćerka je holivudskih legendi, Tonija Kertisa i Dženet Li. Igrala je u legendarnom horor ostvarenju “Noć vještica”, imala izuzetnu epizodu u “Istinitim lažima” Džejmsa Kamerona, ali je ovu sjajnu glumicu rijetko ko je mogao da zamisli na bini kao dobitnicu Oskara. To joj je donio upravo film “Sve u isto vrijeme”.

Dobitniku Oskara za montažu Polu Roždersu, “Sve u isto vrijeme je tek drugi dugometražni igrani film u karijeri. Za koreditelje i koscenariste ovog ostvarenja Danijel Kvana i Danijela Šejnarta, rijetko ko je znao prije ove večeri, a sada ih u Holivudu već zovu jednostvano “Danijeli”. I odmah znate na koga misle. Mišel Jo je bila ikona hongkoških akcionih filmova da bi kasnije radila sa Ang Lijem na filmu “Pritajeni tigar, skriveni zmaj” koji joj je i donio veću prepoznatljivost.

Sada je prva žena iz Azije koja je dobila zlatnu statuetu za najbolju glumicu. Niko od ovih ljudi sigurno nije ni razmišljao o Oskarima prije neku godinu. Napravili su film adekvatan današnjem trenutku, koji rezonuje sa filmskog publikom širom svijeta, kao i sa kritikom i koji je na kraju nagrađen sa sedam Oskara.
“Na zapadu ništa novo” dobio je četiri Oskara.

Za najboji međunarodni film u konkurencije sa još četiri ostvarenja od kojih su dva nagrađena na Kanskom filmskom festivalu, jedno na Berlinskom filmskom festivalu, a jedno na Venecijanskom filmskom festivalu. Za najboljeg direktora fotografije nagrađen je Džejms Frind koje je do sada većinom radio isljučivo na televizijskim serijama, dok je za najbolju originalnu muziku nagrađen Folker Bertelman, kompozitor koji je na primjer svoju prvu ploču izdao 2019.

“Na zapadu ništa novo” je u konkurenciji za Oskara za dizajn produkcije na kraju pobijedio “Avatar: Put vode”, “Vavilon”, “Elvisa” i “Fabelmanove”, sve velike studijske filmove.

Nagrađen je i Brendan Frejzer za ulogu u filmu “Kit”, najpoznatiji kao akcioni junak u serijalu “Mumija”, zatim rediteljka Sara Poli za najbolji adaptirani scenario za ostvarenje “Žene pričaju”. Imena koja ne gledate često na ovakvim listama.

Postpandemijski filmski svijet ne izgleda ni malo idilično. Borba za biskopsku publiku bila je najvažnija stvar u protekloj godini, a neki naslovi koji su se našli u trci za Oskare su uprvo uradili to - vratili publiku u kina. Veliki studijski filmovi poput “Avatar: Put vode”, “Crni panter: Vakanda zauvijek” i “Top Gan: Maverik”, ali i jedno ostvarenje koje nije proizvod velikog studija, ali u koji je producentska kuća itekako vjerovala i držala ga cijelu godinu dana u kinima. To je “Sve u isto vrijeme”.

Američka akademija za film je u drugoj deceniji 21. vijeka bila izuzetno kritikovana kao zastrajela insitucija koja ne ide u korak sa vremenom i koja nagrađuje filmove i autore po ukusu njenog prosječnog člana, u ovom slučaju i glasača za Oskare, koji je u tom trenutku po jednom istraživanju izgledao ovako: muškarac, bijelac, stariji od 50 godina. Američka akademija za film je u tom trenutku imala blizu 6000 članova.

Poslije koje godine otpora, promjene su stigle i Akademija je u svoje članstvo primila veliki broj mlađih autora, nagrađivanih od strane te iste instuticije, ali i one koji su nagrade osvajali na drugim velikim svjetskim festivalima ili su postai prepoznati po svom kvalitetnom radu. Danas Akademija ima blizu 10000 članova. Time su stigle i promjene. Da li je Akademija bolja ili ne, da li nagrađivani filmovi to zaslužuju ili ne, uvijek pokaže vrijeme. Ali je jasno da su promjene bile neophodne.