Tufik Softić

Crna Gora i putevi droge

Šverceri i kriminalci izmiču za jedan korak

Zapljene skanka koji švreceri pokušavaju da prebace iz Albanije u Crnu Goru na graničnom prelazu Sukobin-Murićani, skoro da su postali svakodnevica, a modifikovana marihuana obično je upakovana u PVC paketiće.

Valja se prisjetiti da je u jednoj akciji prije više od godinu policija naše države u saradnji sa kolegama iz Albanije spriječila šverc preko tone skanka, samo u jednom navratu, što govori u prilog činjenici da je susjedna Albanija najveći proizvođač ove droge u Evropi i drugi u svijetu, dok je Crna Gora jedna od najznačajnihih država za tranzit.

Nešto ranije italijanska policija u brodskom kontejneru u luci Bari otkrila je takođe maksimalnu količinu marihuane, odnosno skanka, od hiljadu kilograma. Ova droga je u tu zemlju takođe stigla iz Albanije. Oko sedamsto kilograma upućeno je iz albanske luke Drač. Preostalih trista kilograma prošvercovano je najprije kamionom do Crne Gore, odakle je feribotom koji je tada plovio za Bari, prebačeno u Italiju.

Sve to, ipak, nije dovoljno, jer je statistika neumoljiva. Prema riječima sagovornika Portala RTCG u Crnoj Gori je jedne godine zaplijenjeno narkotika u vrijednosti od oko milion eura, dok je u istom periodu u susjednoj Hrvatskoj, koja je tada tek ušla u Evropsku uniju, zaplijenjeno sedam puta više droge, odnosno sedam miliona eura.

Istina je i da je Hrvatska godinu ranije, odnosno u 2012. godini, prije uslaska u EU, bilježila skoro sedamdeset odsto manje zaplena narkotika, i ovakav skok dovodio se u direktnu vezu sa ulaskom te zemlje u društvo ili zajednicu razvijenih evropskih država, odnosno pojačavanjem standarda, opreme, kadrova, kao i motivisanjem i nagrađivanjem policajaca koji otkrivaju narkotike.

Pored toga što je smo još uvijek relativno daleko od ulaska od ulaska u Evropsku uniju, crnogorski hendikep u ovom pogledu je i činjenica da se naša država direktno graniči sa Albanijom.

Mada lokalne vlasti u Albaniji tvrde da svake godine unište između 70.000 i 100.000 biljki kanabisa, u ovoj susjednoj zemlji ima oblasti koje su van kontrole vlasti. Sagovornik našeg portala potvrđuje da je Albanija najveći proizvođač marihuane, takozvane “albanke”, kao i da ta zemlja, zajedno sa Kosovom, snabdijeva osamdeset odsto tržišta zapadne Evrope ovom drogom.

On kaže da u Albaniji postoji veliki broj zasada površine dva do tri hektara, kao i da se sada većinom radi i proizvodi hibridna ili modifikovana marihuana. Riječ je o marihuani sa cvijetom i velikom koncentracijom opijata.

Ona je mnogo skuplja od obične mariuane. Kilogram ove droge u tranzitu je 750 eura, a kada stigne na zapadnoevropsko tržište, onda cijena jednog kilograma dostiže od tri do pet hiljade eura.

“Najveća oblast u Albaniji koja je van svake kontrole policije je Lazaret. U toj oblasti se uzgaja, odnosno pod zasadima je oko stotinu hektara marihuane. Albanska mafija može za mjesec da stavi na tržište oko dvadeset tona ove droge. Tako je Albanija najveći proizvođač marihuane u Evropi. Na globalnom nivou, odnosno u svijetu, po proizvodnji marihunae Albanija se nalazi odmah iza Dominikanske Republike, zatim slijede Grčka, Maroko i Tunis” – priča naš sagovornik.

Prema ovom izvoru bruto prihod od marihuane, odnosno skanka u Lazaretu u to vrijeme se kretao oko tri do četiri milijarde na godišnjem nivou.

Razumljivo je zbog toga da je taj posao primamljiv za mafiju, i što oblast Lazaret obezbjeđivao do pet hiljada ljudi, mahom naoružanih, i što se u jednom trenutku u Lazaretu vodio pravi rat između tamošnje policije i organizovanih kriminalnih grupa.
Poslovima uzgoja marihuane i skanka u Albaniji se najviše bave četiri mafijaška poznata klana.

“Dok se prvi klan bave samo skankom, ostali klanovi usput rade i druge poslove. Tako, recimo, drugi klan uz narkotike na tržište Italije švercuje i oružje. Treći osim skanka drži na jugu Italije primat u organizovanju lanca prostitucije. Članovi klana četvrtog poznatog klana imaju i zaštitni znak na svojim pakovanjima skanka. To je slika kamile, po čemu je droga te poznate porodice poznata pod nazivom ‘kamila skank’” – priča ovaj dobro obaviješteni sagovornik.

Prema njegovim riječima najveći centri za distribuciju skanka iz Albaniji su luke Drač i Valona. Tranzit marihuane i skanka dalje ide preko grčkih luka Solun i Pirej, kao i preko luke u Bariju.

Naš sagovornik kaže da, kada se radi o Crnoj Gori, najveći tranzit marihuane i skanka ide preko Ulcinja.

“Na udaru švercera najviše su granični prelazi Sukobin i Božaj. Mnogo rjeđe preko luke u Baru. Šverceri odatle idu na Debeli brijeg i Karasoviće, odnosno granični prelaz Klak u Bosni. To je jedna važna ruta za prenos narkotika put sjevernog dijela Italije, Slovenije, Švajcarske i Njemačke” – tvrdi on.

Pema njegovim riječima šverceri uzimaju posebna renta kar vozila, sa šupljinama u duplom dnu, ili u krovu. Oni kao kurire koriste nerijetko strane državljane starije dobi. Vozila vrlo često imaju četiri sloja lima, kroz koje je vrlo teško doći do droge. Droga je pri tome upakovana PVC, odnosno celofan, koji može “prevariti” skener.

“To su najčešći načini transportovanja kroz Crnu Goru” – kaže sagovornik Portala RTCG.

Odnos zaplene narkotika u Hrvatskoj i Crnoj Gori govori da tranzit droge kroz našu državu nije zaustavljen. Smanjen jeste, našta je najprije direktno uticao ulazak Hrvatske u Evropsku uniju, a zatim i sve strožiji kriterijumi koje Evropska unija postavlja pred Crnom Gorom u procesu pridruživanja.

Za to je pretpostavka da budemo tehnički, kadrovski i u svakom drugom pogledu opremljeni makar kao što je Hrvatska nakon ulaska u EU. Ali sa napredovanjem tehnike otkrivanja, i šverceri napreduju u načinima i putevima prenošenja, tako da su strude da budu uvijek korak ispred onih koji su im za petama.

Da je to tako govori podatak da klasična marihuana, takozvana “albanka”, kao i modifikovani skank proizveden u toj zemlji, dominiraju na evropskom tržištu i danas.