Marko Vešović

HOŠNUD ZA PORTAL

Kokainska mafija aktivna u Švedskoj, SKY validan dokaz

Dio kokaina u Švedskoj krijumčare u našu zemlju različiti karteli sa Zapadnog Balkana. Evropska unija je izvršila veliki pritisak na zemlje na Balkanu da se efikasnije bore protiv kriminalnih bandi i mreža, kazao je u intervjuu za Portal RTCG kriminolog sa švedskog Univerziteta Lund Ardavan Hošnud.

Hošnud je objasnio da su u Švedskoj informacije sa platforme SKY ECC korišćene kao dokaz u najmanje jednoj osudi.

"Po mom mišljenju, pravno je valjano koristiti informacije sa te platforme", naglašava naš sagovornik.

• Da li je organizovani kriminal sa Balkana i dalje moćan u Švedskoj, uključujući grupe i pojedince iz Crne Gore?

- Mreže organizovanog kriminala na Balkanu počele su da se šire 1980-ih. Tokom 1990-ih kriminalne grupe sa Balkana bile su veoma moćne i efikasne u Švedskoj. Mnoga ubistva u zemlji i prije svega u Stokholmu kasnih 1990-ih povezana su sa ovim kriminalnim grupama. Današnje kriminalne bande nijesu toliko zasnovane na etničkoj pripadnosti ili religiji kao što su to možda bile ranije. Trenutno su najozbiljniji problemi Švedske vezani za kriminalne mreže. To su pojedinci koji idu zajedno u slobodnim grupama da počine neki zločin. Među njima imamo mnogo pojedinaca sa Balkana. Odakle su tačno sa Balkana, nije poznato, jer je to informacija koja nije dostupna u Švedskoj.

• Ima li indicija da se balkanska kokainska mafija, koja je glavna tema u regionu, širi ka Švedskoj?

- Apsolutno. Dio kokaina u Švedskoj krijumčare u našu zemlju različiti karteli sa Zapadnog Balkana. Koliko ja znam, ova droga se švercuje u Evropu preko Južne Amerike.

• Kako vidite napore na nivou EU da se stane na kraj kriminalnim grupama sa Balkana?

- Evropska unija je izvršila veliki pritisak na zemlje na Balkanu da se efikasnije bore protiv kriminalnih bandi i mreža. Europol je takođe u nekoliko različitih projekata, u bliskoj saradnji sa zemljama EU, i zemljama koje nijesu članice EU, kao i drugim partnerima poput Interpola, pokušao da nanese štetu ovim mrežama. Poput Dana zajedničke akcije Zapadni Balkan 2019. kada je više od 7.000 policajaca iz 30 različitih zemalja pokrenulo operaciju, između ostalog, u borbi protiv trgovine vatrenim oružjem.

• Da li je Balkan i dalje među glavnim izvorima ilegalnog naoružanja za zemlje EU?

- Zaista da. I EU, kao i Švedska, ima veliki problem u pogledu krijumčarenja oružja sa Zapadnog Balkana. Projekat CALIBER Interpola 2021-2023 imao je za cilj borbu, između ostalog, protiv trgovine vatrenim oružjem sa zapadnog Balkana.

• Na Balkanu je aktuelna debata o upotrebi SKY ECC kao dokaza, bilo da je pravno valjan ili ne. Kakvo je Vaše mišljenje o tome?

- Činjenica da je SKY ECC dešifrovala policija, imala je veliki negativan uticaj na organizovani kriminal. Belgijski i holandski organi za sprovođenje zakona koristili su informacije sa te platforme za sprovođenje velikih racija protiv kriminalaca. Finska je osudila pojedince na osnovu informacija sa platforme. A u Švedskoj su informacije iz SKY ECC-a korišćene kao dokaz u najmanje jednoj osudi.

Po mom mišljenju, pravno je valjano koristiti informacije sa te platforme.