[ M.M./M.V. ]

DUGOGODIŠNjI SPOR

Hotel "Plaža" u lavirintu crnogorskog sudstva

Uprkos najavama da će sudski spor povodom vlasništva nad hotelom "Plaža" Zelenika biti brzo okončan, kako bi taj biser crnogorskog turističkog potencijala mogao konačno biti funkcionalan, od toga i dalje nema ništa. Proces još traje, i čini se da neće lako izaći iz lavirinta crnogorskog sudstva. Hotel je nacionalizovan 1948. godine, a Opština Herceg Novi ga je 1960. godine predala Opštini Centar Sarajevo i od tada je radio kao dječije odmaralište. Presudom Vrhovnog suda 2018. godine, hotel "Plaža" pripao je Opštini Centar Sarajevo, ali je odbijena uknjižba kroz upravne sporove i žalbe.

Inače, hotel "Plaža" Zelenika je prvi hotel sagrađen na ovom dijelu Jadrana, i to 1902. godine. Arhitektura je iz doba Austrougarske vladavine. 

Kako za portal RTCG advokat Vukašin Šimrak, pravni zastupnik Opštine Centar Sarajevo, stari hotel "Plaža" u Zelenici "sa pripadajućim parkom i plažom je stvarno i pravno vlasništvo Opštine Centar Sarajevo".

"Nakon Drugog svjetskog rata shodno tadašnjim propisima ta nepokretnost je nacionalizovana ranijim vlasnicima na koji način je Opština Herceg Novi postala nosilac prava korišćenja, odnosno to je postalo društvena svojina sa pravom korišćenja Opštine Herceg Novi. Odlukom Okružnog suda u Titogradu određena i plaćena naknada ranijim vlasnicima za nacionalizovanu nepokretnost. A 1960. godine Opština Herceg Novi stečeno pravo je prenijela Opštini Centar Sarajevo uz naknadu od 68 miliona tadašnjih dinara, što je bila ogromna vrijednost. Kada bi se preračunavalo radilo bi se o milionima eura, možda čak oko deset miliona eura", rekao je Šimrak.

Šimrak: Nepokretnost bez ikakvog akta oduzeta Opštini Sarajevo

On je naglasio da je stečeno pravo Opština Centar Sarajevo nesmetano koristila sve do devedesetih godina prošlog vijeka, kada je povratkom JNA iz Splita ta nepokretnost bez ikakvog akta oduzeta Opštini Sarajevo.

"Nakon što je lokaciju napustila JNA, nepokretnost je od tada korišćena na način što je Crna Gora, odnosno Morsko dobro, izdavala trećim licima plažu koji su je u ljetnjim mjesecima koristili. Crna Gora je bez pravnog osnova upisala pravo svojine", smatra Šimrak. 

On je naveo da Opština Centar Sarajevo od devedesetih godina, dakle u dužem periodu, nije koristila nepokretnost niti je to mogla s obzirom na to da je država Crna Gora bila upisana kao nosilac prava svojine.

"Prije nekih sedam, osam godina zakonski zastupnik Opštine Centar Sarajevo procesuirao je tužbu Osnovnom sudu u Herceg Novom. Prvostepeni sudovi su odbili tužbu, drugostepeni takođe. Međutim, po reviziji, Vrhovni sud Crne Gore je preinačio tužbu i dosudio posjed i slobodno raspolaganje nepokretnosti Opštini Centar Sarajevo. Takva odluka uslijedila je jer branilaštvo Sarajeva nije tužbenim zahtjevom tražilo utvrđivanje svojine pa Vrhovni sud nije mogao ići van okvira postavljenog zahtjeva koji je u tom smislu postavljen, a to se odnosi i na brisanje upisa Crne Gore. Radilo se o očiglednom propustu branilaštva i nepoznavanja važećih propisa u Crnoj Gori", rekao je Šimrak.

Tužba za utvrđivanje svojine

Nakon svega, ističe, od kada je on prezueo zastupanje bilo je neophodno ustati tužbom za utvrđivanje svojine koja je procesuirana tako da bi se Opština Centar Sarajevo upisala kao nosilac prava svojine.

"Vrhovni sud u obrazloženju odluke jasno ukazuje da se radilo o imovinskom pravu, odnosno trajnom korišćenju koje je stečeno na pravno valjan način, uz ugovor o prenosu prava i naknadu. To pravo je donošenjem zakona o svojinsko-pravnim odnosima konvertovano u pravo svojine", kaže Šimrak.

Kako je izjavio, nakon podnošenja tužbe Opština Centar Sarajevo nije bila upoznata da se istovremeno vodi upravni postupak kod Komisije za povrat i obeštećenje u Baru.

"To saznanje Opština Sarajevo je tek primila prije nekoliko mjeseci kada je u tom parničnom postupku dostavljeno od strane punomoćnika ranijih vlasnika rješenje o povratu nepokretnosti. Takvo rješenje je donijeto na kriminalan način, jer je Opštini Centar Sarajevo, kao nosiocu prava, uskraćeno ustavno pravo učestvovanja u postupku. Posebno treba naglasiti da uopšte nije moguće obeštećenje, a kamoli povrat svojine, jer Zakon o restituciji jasno definiše imperativnom odredbom da raniji vlasnik ukoliko mu je određena naknada ne može imati pravo na povrat niti na obeštećenje. Međutim, komisija navodi u obrazloženju takve odluke da je odlukom Okružnog suda u Titogradu određena naknada koja isključuje svaku mogućnost obeštećenja a kamoli povrata prava svojine ranijim vlasnicima. Očigledno da je takvo rješenje komisije suvišno komentrisati u pogledu pravne valjanosti i da je u tom postupku sadržano niz inkriminisanih radnji. Bez obzira na sve, drugostepena komisija potvrđuje takvo rješenje", rekao je Šimrak.

Ispostavljen i tužbeni zahtjev

U trenutku saznanja, pojasnio je, dostavljanjem tih rješenja kao punomoćnik Opštine Centar Sarajevo, opreza radi, postavili su takozvani eventualni tužbeni zahtjev. 

"Jer ukoliko bi takva rješenja od komisije opstala uslijedila bi obaveza države da isplati tržišnu vrijednost nepokretnosti Opštini Centar Sarajevo. Ipak, Upravni sud Crne Gore je poništio sva ta rješenja i sve je vraćeno na ponovni postupak, tako da je u ovom trenutku tužba usmjerena na primarni svojinski zahtejev. Jer sada učestvovanjem u postupku restitucije neće biti moguće ni obeštećenje a kamoli povrat prava svojine, pa će na taj način prestati potreba eventualnog tužbenog zahtjeva, odnosno potraživanje tržišne vrijednosti nepokretnosti Opštine Centar Sarajevo prema Crnoj Gori. Trenutno stanje u predmetu je da je izvršen uviđaj na licu mjesta, očekuju se nalazi mišljenja vještaka, nakon čega, s obzirom na eksplicitne materijalne dokaze treba očekivati do kraja godine da se postupak utvrđivanja svojine okonča u prvostepenom postupku nakon čega će vjerovatno uslijediti žalba od strane zastupnika države Višem sudu", smatra Šimrak.

"Upisani bez pravnog osnova"

Po njegovom sudu, radi se o postupku koji se isključivo bazira na materijalnim dokazima.

"Opština Centar Sarajevo je upisana kao nosilac prava korišćenja u zemljišnim knjigama, a Crna Gora se upisala bez pravnog osnova iskoristivši takozvano konstituisanje novog predmeta zanemarujući zamljišnu knjigu i bez učešća u tom postupku Opštine Centar Sarajevo", tvrdi Šimrak.