[ Pobjeda; Objavila: M.M ]

IJZ

Zabilježen porast zaraza tokom bolničkog liječenja

U crnogorskim zdravstvenim ustanovama za prvih šest mjeseci ove godine registrovano je 265 bolničkih infekcija, dok ih je u 2014. zabilježeno svega 28. Iako je posljednjih godina evidentan porast, u Institutu za javno zdravlje kažu da je uzrok bolji nadzor i prijavljivanje.

- Tokom 2018. godine registrovane su 443 bolničke infekcije bez ijednog smrtnog ishoda. Godinu ranije bilo ih je 332, 2016. 195, u 2015. zabilježeno je 155, a u 2014. 28.

To ne znači da je ranije bilo manje infekcija, a sada više, već da se način prijavljivanje može okarakterisati boljom pravovremenošću i tačnošću podataka, kao jačanjem kapaciteta medicinskog kadra i timova u bolnicama – smatraju u Institutu.

Svjetska zdravstvena organizacija nedavno je saopštila da su rezultati samoprocjenjivanja kapaciteta za sprečavanje i suzbijanje bolničkih infekcija u Crnoj Gori pokazali da u većini bolnica ne postoji sistematski nadzor nad širenjem bakterija, kao i da se u velikom broju bolnica ne sprovodi monitoring procesa i indikatora i ne vodi računa o higijeni i metodama pranja ruku. S druge strane, iz Ministarstva zdravlja su tada istakli da najvažniji propisi za kontrolu i suzbijanje bolničkih infekcija nijesu donešeni, te da je na nacionalnom nivou pripremljen Nacionalni pravilnik za sprečavanje i suzbijanje bolničkih infekcija koji je trenutno na usklađivanju sa zakonodavstvom.

Iz Instituta objašnjavaju da je bolnička infekcija, infekcija pacijenta ili osoblja nastala u vezi sa zdravstvenim procedurama, liječenjem ili drugim postupcima, a kao rezultat reakcije organizma na prisustvo uzročnika zarazne bolesti, koja nije bila prisutna niti je pacijent bio u inkubaciji prilikom prijema. - Uzročnici bolničkih infekcija mogu biti gotovo svi mikroorganizmi, bakterije, virusi, gljivice i paraziti. Vrste bakterija su se vremenom mijenjale zavisno od primjene antibiotika te uvođenjem novih dijagnostičkih i terapijskih, često invazivnih procedura, a njihova važna karakteristika je pojava otpornosti na antibiotike kao i na dezinfekciona sredstva – naveli su iz Instituta.

Odjeljenja gdje najčećće nastaju bolničke infekcije, prema njihovim riječima su jedinice intenzivnog liječenja i njege hirurškog i internističkog profila, neonatalna i pedijatrijska odjeljenja, zatim odjeljenja za opekotine, transplantaciju, kardiohirurgiju, neurohirurgiju, vaskularnu hirurgiju, ortopediju, traumatologiju, urološka odjeljenja, kao i za hemodijalizu te onkološka i hematološka odjeljenja.

Infekcije urinarnog sistema su najčešće i čine više od 40 odsto svih bolničkih infekcija, a glavni faktor rizika njihovog nastanka je dugotrajna kateterizacija mokraćne bešike.

Na drugom mjestu su infekcije hirurških rana koje su moguće nakon svakog hirurškog zahvata. U ovu grupu svrstavamo nastanak infekcije na mjestu operacionog polja, do 30 dana nakon operacije ili do godine nakon operacije ako je postavljen implantat - objašnjavaju iz IJZ. Bolničke pneumonije su, kažu iz ove zdravstvene ustanove, na trećem mjestu po učestalosti, a stopa smrtnosti je i do 55 odsto. Bakterijemija i sepsa su bolničke infekcije krvi javljaju se sa učestalošću od dva do šest odsti i smrtnost im je vrlo visoka, od 25 do 50 odsto. Iz Instituta za javno zdravlje ističu da je za sprečavanje i suzbijanje širenja bolničkih infekcija između ostalog ključno sprovođenje sanitarno-higijenskih postupaka pri radu, kao i sterilizacija opreme i pribora za medicinske postupke.

Najugroženije bebe i osobe sa lošim imunitetom

Posebno osjetljive grupe bolesnika koje, po pravilu, imaju teži tok i neizvjesniji ishod bolničkih infekcija su pacijenti na kojima su izvedene složene hirurške intervencije, kao i oni sa oslabljenim imunitetom, odnosno koji imaju mijelom, nefrortski sindrom, leukozu, HIV infekciju, maligni tumor. - Osjetljivi su i nedonoščad, novorođenčad i dojenčad, osobe starije od 60 godina, pacijenti s opekotinama, pacijenti u jedinicama intenzivnog liječenja i njege, pacijenti na hemodijalizi, pacijenti izloženi drugim invazivnim zahvatima, te infektološki pacijenti – naveli su iz Instituta.

Porasla otpornost na antivirusne ljekove

Iz Instituta navode da je pojava novih virusa, promjena njihovih epidemioloških osobina, te otpornost na antivirusne ljekove uticala na porast kako broja tako i značaja virusom uzrokovanih bolničkih infekcija. - Pod odgovarajućim uslovima, skoro svaki virus može uzrokovati bolničku infekciju, a prema putevima prenosa virusne infekcije dijelimo u gastrointestinalne infekcije (enterovirusi, adenovirusi, rotavirusi, astrovirusi, Norwalk virus, hepatitis E virus, mali okrugli virusi, corona virusi i hepatitis A virus), zatim respiratorne infekcije, egzantematozne bolesti (enterovirusi, herpes simpleks virus-HSV, humani herpes virus tip 6- HHV6, varicella- zoster virus-VZV, virus malih boginja, humani parvovirus B19, i rubella virus), kao i krvlju prenosive bolesti - naveli su iz IJZ. Raste, dodaju i učestalost bolničkih gljivičnih infekcija posljednih godina, a najčešće su Candida spp., Aspergillus, Trichosporon i Fusarium.