pomjerena granica

Balkan - kapija Evrope

Vilica pračovjeka iz pećine kod Sićeva otkriva da je Balkan prije 500.000 godina bio kapija Evrope.

“Utvrđeno je da je fosil star najmanje 397.000 godina, kao i da je vjerovatno stariji od 525.000 godina,” objašnjava Vilijam Džek Rink sa Mekmaster univerziteta u Kanadi. “U datovanju smo koristili tri različite tehnike: elektron-spin rezonancu (ESR), izotopske analize uranovog niza i tehniku infracrvene luminiscencije. Dobijeni su izuzetno ujednačeni datumi, čime je pouzdano utvrđena starost nalaza. To pokazuje da vilica predstavlja najstariji istočnoevropski fosil srednjopleistocenskih hominida. 

Novi radiometrijski datumi objavljeni su danas, a članak su potpisali Vilijam Džek Rink  i međunarodni tim pod rukovodstvom Dušana Mihailovića sa Filozofskog fakulteta u Beogradu i Mirjane Roksandić sa Univerziteta u Vinipegu, Kanada. 

“U to vrijeme su u zapadnoj Evropi ljudski preci počeli da poprimaju neandertalske karakteristike, koje se ne javljaju na ovom nalazu,” ističe Roksandić. ”Naučnici smatraju da je do razvoja neandertalskih crta došlo zbog toga što su zapadnoevropske populacije u glacijalnim periodima bile izolovane. Nasuprot tome, jugoistočna Evropa nikada nije bila izolovana od Azije i Afrike, pa su na evoluciju čovjeka uticali sasvim drugačiji faktori. Balkansko poluostrvo je po svemu sudeći pripadalo matičnom području iz koga su ljudske zajednice rekolonizovale Evropu nakon povlačenja glečera. Fosil je opredeljen u vrstu Homo erectus s.l. .” 

“Jugoistočna Evropa je veoma značajna za razumijevanje ljudske evolucije,” naglašava Mihailović. “Dobro datovani fosili iz ovog perioda su veoma rijetki, a ovaj koji smo našli u mnogo čemu je jedinstven. Dobijeni datumi pomijeraju granice u proučavanju evolucije čovjeka. Istraživanja su pokazala da je Balkan predstavljao "kapiju Evrope" i bio jedno od tri refugijalna područja gdje su ljudi, biljke i životinje našli utočište tokom glacijala. Sve nas to inspiriše da nastavimo iskopavanja.”

Na datovanju fosila su bili angažovani antropolozi, arheolozi i fizičari iz Srbije, Kanade, Velike Britanije i Francuske. Arheološka iskopavanja Velike i Mala Balanice, blizu Sićeva pored Niša, traju od 2004. godine, a finansira ih Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije.