AUSTRIJA

Crna prošlost Bečke filharmonije?

Bečka filharmonija će morati da objavi podatke o svojoj istoriji tokom nacističke ere kao odgovor na optužbe o zataškavanju činjenice da su neki njeni članovi pripadali nacistima.

U žižu javnosti dospjeli su poslije nepriznavanja veza sa nacistima pa je bečka filharmonija zatražila od tri istoričara, predvođena Olvierom Ratkolbom, da urade članke o istoriji orkestra u vrijeme nacizma.

Očekuje se da će troje istoričara, koji će imati pristup arhivama orkestra, staviti na uvid javnosti rezultate svojih istraživanja.

Prema podacima istoričara, oko polovina članova orkestra bili su članovi Nacističke partije za vrijeme rata, a mnogi su se čak učlanili prije nego što je Njemačka anektirala Austriju 1938.

Više od deset muzičara našlo se u koncentracionim logorima jer su bili Jevreji ili zbog svojih političkih ubjeđenja.

U saopštenju Bečke filharmonije navodi se da će biti izneseni detalji o počasnom prstenu koji je dat Balduru von Širahu, nacističkom guverneru Beča. Von Širah je nadgledao deportaciju desetina hiljada Jevreja, piše BBC.

Prsten, koji je uručen 1942., izgubio je sam Širah, ali je kasnije rečeno da je dobio drugi kao zamjenu 1960-tih godina nakon puštanja iz zatvora Špandau, gdje je bio zbog zločina protiv humanosti.

Austriji je trebalo nekoliko decenija nakon Drugog svjetskog rata da prizna i izrazi žaljenje zbog svoje uloge u Trećem rajhu i u holokaustu.

U utorak je 75. godišnjica pripajanja Austrije nacističkoj Njemačkoj. U istoriji poznat kao anšlus ovaj proces je završen kada su njemačke snage okupirale Austriju 12. marta 1938.

Bečka filharmonija zatražila je od tri istoričara, predvođena Olvierom Ratkolbom, da urade članke o istoriji orkestra u vrijeme nacizma koji će biti objavljeni na njihovom veb sajtu.

Očekuje se da će tu biti izneseni detalji o izbacivanju 13 muzičara iz orkestra zbog svog jevrejskog porijekla, kao i njihovog stava o njemačkoj aneksiji Austrije.

Pet muzičara ovog orkestra umrlo je u koncentracionim logorima. Neki članovi filharmonije u to vrijeme su bili identifikovani kao nacisti.

Iz Filharmonije navode da nisu obavezni da daju pristup arhivi jer je to privatna organizacija, ali dozvoljavaju pristup nekim istoričarima i naučnicima.

Šef orkestra Klemens Helberg optužen je da u knjigu "Demokratija kraljeva" iz 1992., koja se smatra zvaničnom istorijom orkestra, nije uvrstio detalje o nacističkim vezama orkestra.

On je izbjegao ovaj “incident” tvrdeći da nije imao pristup svim bitnim dokumentima kada je pisao svoje djelo.

Proteklih godina Bečka filharmonija dospjela je u žižu interesovanja i postala je meta kritike zbog neodavanja priznanja jevrejskim muzičarima koji su bili dio njene istorije, kao i negiranja kolaboracije sa nacistima.

Bečka filharmonija svjetski je poznata po svom Bečkom novogodišnjem koncertu posvećenom Štrausu.

Međutim, istoričari tvrde da je ovaj veoma gledan i popularan događaj osmišljen 1939. kao propagandni instrument nacista.