B.Č.J. [ N1 ]

četvrti kvartal 2023.

Američki BDP iznenađujuće porastao

U četvrtom kvartalu prošle godine američki bruto domaći proizvod (BDP) porastao je za 3,3 procenta, čime su značajno prevaziđena očekivanja ekomskih stručnjaka sa Vol Strita, koji su za posljednja tri prošlogodišnja mjeseca predviđali privredni rast od skromnih dva odsto, ističe se u danas objavljenom izvještaju američkog Ministarstva trgovine.

Naglašava se da je rast cijena robe široke potrošnje i usluga u ovom period iznosio samo dva odsto, kao i da je nivo inflacije u najvećoj ekonomiji svijeta za cijelu prošlu godinu iznosio 2,7 odsto, što je u odnosu na 2022. godinu manje za 3,2 procenta.

Lična potrošnja građana je možda i najvažniji faktor ekonomskog rasta i značajan indikator privrednih kretanja, naglašava glavna ekonomistkinja američke U.S. Bancorp asocijacije Bet Ovino i ističe da su ovi odlični ekonomski rezultati postignuti zato što su potrošači tokom prošle godine željeli lijepo da se provedu – kupovali su nove automobile i druge skupe proizvode i potrošili puno novca na sve vidove rekreacije i na putovanja.

Lična potrošnja Amerikanaca povećana je u posljednjem lanjskom kvartalu za 2,8 procenata, potršnja lokalnih državnih organa porasla je za 3,7 odsto, a i feredalna država potrošila je 2,5 procenta više nego u predhodnom periodu. Iznos ukupnih privatnih investicija u SAD takođe je porastao u posljednja tri mjeseca 2023. godine za 2,1 odsto, dodaje Ovino.

Istovremeno, jedna od važnih ekonomskih komponenti – nezaposlenost, porasla je u posljednjih nedjelju dana za 25.000 i dostigla je 214.000 registrovanih izgubljenih poslova, što je povećanje u odnosu na predviđanja, koja su nagovještavala broj nezaposlenih od oko 199.000.

Izvještaj o lanjskom privrednom rastu demantovao je mnoge američke ekonomske stručnjake, koji su predviđali da će američka privreda u ovom period ući u blagu recesiju. Čak je i Ministarstvo finansija prognoziralo manji pad ekonomskih aktivnosti zbog poteškoća u bankarskom sektoru tokom marta, kada je bankrotiralo nekoliko domaćih banaka, što je izazvalo potrese u oblasti finansija na obje strane Atlantika.

U novoj kalendarskoj godini preovladava optimizam stručnjaka. Više se ne razmišlja o recesiji, trzište rada je stabilizovano, inflacija obuzdana i predviđanja jasno govore o realnoj mogućnosti smanjenja kamata, odnosno cijene novca, ubrzanom tempu investiranja i padu inflacije na oko dva procenta, što se u ekonomskoj teoriji funkcionisanja razvijenog kapitalizma smatra zdravim, odnodno, poželjnim rastom cijena.