[ Tanjug, objavila B.B. ]

IZVJEŠTAJ UN

Proizvodnja kokaina dostigla najviši nivo do sada

U najnovijem Svjetskom izvještaju o drogama koji je danas na Međunarodni dan borbe protiv zloupotrebe i krijumčarenja droge objavila Kancelarija Ujedinjenih nacija za drogu i kriminal (UNODC), procjenjuje se da globalno oko 35 miliona ljudi pati od poremećaja uzrokovanih upotrebom droga i njima je potrebna usluga liječenja. Proizvodnja opijata u porastu, posebno kokaina.

U Izvještaju se procjenjuje da broj opioidnih korisnika dostiže 53 miliona, što je 56 odsto više u odnosu na prethodne procjene, a da je upotreba opioida odgovorna za dvije trećine smrtnih slučajeva od 585.000 prijavljenih smrtnih slučajeva nastalih usljed upotrebe droge 2017. godine.

Globalno, tokom 2017. godine 11 miliona ljudi je injektiralo drogu od čega 1,4 miliona živi sa HIV-om, a 5,6 miliona sa hepatitisom C.

"Rezultati ovogodišnjeg Svjetskog izvještaja o drogama dopunjuju i dodatno komplikuju ovu globalnu problematiku, naglašavajući potrebu za širom međunarodnom saradnjom kako bi se unaprijedili uravnoteženi i integrisani odgovori zdravstvenog i sistema krivičnog pravosuđa kada je u pitanju ponuda i potražnja", smatra Juri Fedotov, izvršni direktor UNODC-a.

Globalna situacija sa drogom se pogoršava

Procenjuje se da je u 2017. godini 271 miliona ljudi, ili 5,5 odsto svjetske populacije, uzrasta od 15 do 64 godine, koristilo drogu u prethodnoj godini. Dok je ovo slično procjeni iz 2016. godine, dugoročni pregled otkriva da je broj ljudi koji koriste drogu sada 30 odsto veći nego što je to bilo u 2009. godini.

Iako je taj porast dijelom posljedica rasta globalne populacije uzrasta od 15 do 64 godine za 10 odsto, podaci sada pokazuju veću prevalenciju upotrebe opioida u Africi, Aziji, Evropi i Sjevernoj Americi i upotrebe kanabisa u Sjevernoj Americi, Južnoj Americi i Aziji u odnosu na 2009. godinu.

Procenjuje se da je globalna nezakonita proizvodnja kokaina dostigla najviši nivo u iznosu od 1.976 tona u 2017. godini, što je povećanje od 25 odsto u odnosu na prethodnu godinu.

Istovremeno, globalna količina kokaina zaplijenjenog u 2017. godini porasla je za 13 odsto i iznosi 1.275 tona, što je najveća količina ikada prijavljena. Posebno je izazovna situacija u Sjevernoj Americi, gdje je korišćenje sintetičkih opioida i predoziranje dostiglo najvišu stopu u 2017. godini, kada je u Sjedinjenim Američkim Državama zabilježeno više od 47.000 smrtnih slučajeva usljed predoziranja, što predstavlja povećanje od 13 odsto u odnosu na prethodnu godinu. Dodatno, 4.000 smrtnih slučajeva povezanih sa upotrebom opioida u Kanadi, predstavlja povećanje od 33 odsto u odnosu na 2016. godinu.

Fentanil i njemu slični opioidi ostaju ključni problem krizne situacije sa sintetičkim opioidnima u Sjevernoj Americi, dok Zapadna, Centralna i Sjeverna Afrika doživljavaju krizu uzrokovanom drugim sintetičkim opioidom, tramadolom.

Globalna zapljena tramadola skočila je sa manje od 10 kilograma u 2010. na skoro devet tona u 2013. i dostigla je rekordnih 125 tona u 2017. godini.

Najrasprostranjenija droga i dalje kanabis

Najrasprostranjenija droga na globalnom nivou i dalje je kanabis, a procjenjuje se da ga je 188 miliona ljudi koristilo u 2016 godini.

Izvještaj pokazuje da je oblast u kojoj je međunarodna zajednica imala određeni stepen uspjeha u rješavanju problema u vezi sa novim psihoaktivnim supstancama, o čemu svjedoči pad broja identifikovanih supstanci i istih prijavljenih UNODC-u. Nove psihoaktivne supstance nijesu zastupljene na tržištu u mjeri za koju se predviđalo prije nekoliko godina, a međunarodna zajednica je reagovala blagovremeno kako bi procijenila štetu koju su one prouzrokovale, i definisala dalje planove koji zahtijevaju međunarodnu kontrolu.

Prevencija i liječenje i dalje nezadovoljavajući

Stepen prevencije i liječenje u mnogim djelovima svijeta je i dalje nezadovoljavajući, pri čemu je samo jedna od sedam osoba koje imaju poremećaje uzrokovane upotrebom droga u poziciji da dobije uslugu liječenja. Ovo je posebno izraženo u ustanovama za sprovođenje krivičnih sankcija.

Ovogodišnji izvještaj pruža detaljnu analizu upotreba droga i njenih štetnih posljedica po zdravlje u ustanovama za sprovođenje krivičnih sankcija, sa posebnim akcentom na populaciju koja ubrizgava drogu, sugerišući da je učestalost zaraznih bolesti, kao što su HIV, hepatitis C i aktivna tuberkuloza, nesrazmjerno veća među zatvorskom populacijom nego među ostalim stanovništvom.

Pedeset šest zemalja je izvijestilo da su u 2017. godini u najmanje jednom zatvoru pružile opioidnu supstitucionu terapiju, dok je 46 zemalja izjavilo da nemaju takvu mogućnost liječenja u ustanovama za sprovođenje krivičnih sankcija. Programi zamjene igala i špriceva su daleko manje dostupni u zatvoru: samo 11 zemalja je prijavilo prisustvo ovakvih servisa u najmanje jednom zatvoru, dok je u 83 zemlje potvrđeno da ne postoje. Izvještaj pokazuje da efektivne terapijske intervencije koje su zasnovane na dokazima i u skladu sa međunarodnim obavezama u oblasti ljudskih prava nisu toliko dostupne ili ne u mjeri u kojoj su potrebne, a dodatno rješavanje ovog izazova leži u naporima nacionalnih vlada i međunarodne zajednice.