FOND ZA JIE

Turizam razvija mala i srednja preduzeća

Oporavak turizma, kao oblasti sa velikim potencijalom za razvoj u Crnoj Gori, može doprinijeti jačanju sektora malih i srednjih preduzeća (MSP) koji aktivnosti vezuje za turistički sektor, smatraju u Evropskom fondu za jugoistočnu Evropu (EFSE).

Izvršni direktor kompanije Finance in Motion (FiM), koja je savjetnik za investicije EFSE-a, Sylvia Wisniwski kazala je agenciji Mina-business da je oporavak turizma, iako spor, evidentan u Crnoj Gori.

“Postoji nada ili svjetlo na kraju tunela da to može pogurati MSP čije su aktivnosti povezane sa turističkim sektorom, kao što su pekare, cvjećare, mali restorani koji takođe mogu imati benefite od povećanja turističkih aktivnosti”, objasnila je Wisniwski.

Ona se nada da će se turizam u Crnoj Gori u potpunosti vratiti na pravi put, kako bi i to pomoglo jačanju sektora malih i srednjih preduzeća.

Wisniwski je rekla da bi EFSE volio da uradi više za poljoprivredni sektor koji je takođe bitan za cijeli region i u kojem ima prostora za razvoj.

U Crnoj Gori EFSE trenutno sarađuje sa četiri institucije od kojih su tri banke, odnosno Erste, NLB Montenegrobanka i Hipotekarna banka, kao i mikrokreditnom institucijom Alter Modus.

EFSE je, od osnivanja, u Crnoj Gori plasirao 112,8 miliona eura prema partnerskim institucijama, dok je pravni prethodnik EFSE-a, Evropski fond za Crnu Goru (EFM) do osnivanja EFSE-a plasirao 30 miliona eura.

Wisniwski je objasnila da je mala aktivnost EFSE-a u Crnoj Gori zbog toga što su mnoga mala i srednja preduzeća u teškoj situaciji i banke imaju visok nivo nekvalitetnih kredita (NPL), sa čime moraju da se suoče.

“To u kombinaciji čini, nažalost, veoma tešku situaciju za kreditiranje u državi”, rekla je Wisniwski.

Ona je kazala da bi EFSE volio da ima više aktivnosti u Crnoj Gori, ali Fond zavisi od tražnje banaka i ako ih one ne zovu i ne traže novac, bilo bi neodgovorno da sami guraju novac u državu i kreditiranje.

Prema njenim riječima, EFSE ima dobre odnose sa jednom mikrofinansijskom institucijom.

“Čini se da oni nastavljaju sa aktivnostima kreditiranja i to je veza koja je stabilna, ali što se tiče potražnje bankarskog sektora, ona je slaba”, ocijenila je Wisniwski.

Kancelarija EFSE u Podgorici postoji od osnivanja fonda. Prva godišnja skupština EFSE-a održana je u Budvi u maju 2007. godine.

Ovogodišnjoj konferenciji, koja je održana sredinom sedmice u Jerevanu, prisustvovali su predstavnici Hipotekarne banke, Alter Modusa i Centralne banke Crne Gore (CBCG).

Cilj EFSE-a je pružanje razvojnog finansiranja u regionu jugoistočne Evrope putem lokalnog finansijskog sektora, fokusirajući se na potrebe mikro i malih preduzeća i domaćinstava sa nižim nivoom dohotka.

Proizvodi koje EFSE nudi su krediti za mikro, mala i srednja preduzeća, agro i stambeni krediti. Takođe, EFSE nudi i tehničku pomoć svojim partnerskim institucijama, sa ciljem jačanja konkurentnosti institucije u oblastima u kojima je pomoć potrebna.

EFSE je osnovan 15. decembra 2005. godine sa sjedištem u Luksemburgu, kao pravni sljedbenik inicijativa razvojnog finansiranja koje su pokretane u regionu od 1998. godine.

Pokretač Fonda je Njemačka razvojna banka (KfW), akcionari su još i Evropska komisija (EK), Međunarodna finansijska korporacija (IFC), Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD), Holandska finansijska kompanija (FMO), Evropska investiciona banka (EIB) i ostali institucionalni, kao i privatni investitori.

Fondom upravljaju njemačka kompanija Oppenheim Asset Management Services, zajedno sa Finance in Motion kao savjetnikom za investicije, dok je Citibank International administrator sredstava Fonda.