[ Mina biznis; Objavila: J.B.Č. ]

BARIJERE U POSLOVANJU

Loša naplata potraživanja

Loša naplata potraživanja, slaba finansijska podrška banaka, velika konkurencija uvoznih proizvoda i visoki troškovi učestalih analiza robe neki su od ključnih problema s kojima se suočavaju poljoprivredni proizvođači u Crnoj Gori, ocijenjeno je iz Privredne komore (PKCG).

Na sjednici Odbora udruženja poljoprivrede i prehrambene industrije PKCG, koja je održana u srijedu, konstatovano je da barijeru u poslovanju predstavlja i nedovoljna ponuda domaćih proizvoda kroz turizam i visoke takse na državnom i lokalnom nivou.

“Predlozi za stvaranje boljeg ambijenta za poslovanje preduzeća podrazumijevaju rješavanje problema u naplati kroz izmjenu zakonske regulative i obezbijeđenje boljih bankarskih uslova kada su u pitanju projekti koji se odnose na proizvodnju hrane”, navodi se u saopštenju objavljenom na sajtu PKCG.

Potrebno je, kako je saopšteno, detaljno analizirati mogućnosti primjene zakonske regulative u spoljnotrgovinskom poslovanju, u cilju zaštite domaće proizvodnje i sagledati mogućnost smanjenja adminsitrativnih taksi ili produžavanja rokova važenja dozvola za uvoz.

“Zbog problema koji se često javljaju u primjeni zakonske regulative, potrebno je uključivanje predstavnika privrednika i preduzeća prilikom njene izrade”, rekli su iz PKCG.

Sekretar Odbora, Lidija Rmuš, je tokom predstavljanja Informacije o privrednim kretanjima u agraru, navela da je otvaranje pregovaračkih poglavlja vezanih za poljoprivredu, ruralni razvoj, bezbjednost hrane i ribarstvo u toku prošle godine veoma važno za Crnu Goru u procesu evropskih integracija.

To, kako smatra, označava i ulazak u novu fazu razvoja crnogorske poljoprivrede, u kojoj će benefiti za proizvođače biti sve vidljiviji.

“Urađen je značajan dio posla na usaglašavanju zakona iz tih oblasti sa zajedničkom poljoprivrednom politikom Evropske unije (EU), a sada je najveći izazov njihova implementacija u cilju dostizanja evropskih standarda i veće konkuretnosti domaćih poljoprivrednih proizvođača”, navodi se u saopštenju.

Raspoloživi podaci o proizvodnji ostvarenoj u prošloj godini ukazuju da se nastavlja tendencija rasta, tako da je, prema podacima Monstata, vrijednost prodaje i otkupa proizvoda poljoprivrede, šumarstva i ribarstva iznosila 31,8 miliona eura, a otkupljeno je 24,6 miliona litara mlijeka.

Na sjednici je ocijenjeno da proizvodnja hrane ima važnu ulogu u ekonomiji Crne Gore, što potvrđuje njeno učešće u ukupnom bruto domaćem proizvodu (BDP) u 2015. godini od 9,6 odsto.

Poljoprivreda učestvuje sa 8,1 odsto, a agroindustrija sa 1,5 odsto.

“S obzirom na investicije u ovom sektoru tokom prethodne tri godine, procjenjuje se da će učešće proizvodnje hrane u BDP-u i dalje rasti”, dodali su iz PKCG.

Kroz MIDAS projekat, kao grant podrška za poljoprivredu, isplaćeno je oko 6,5 miliona eura, kroz Program IPARD like 1 obezbijeđena su bespovratna sredstva u iznosu od 5,2 miliona eura, dok će kroz IPARD Like 2 grant iznositi 5,2 miliona eura.

“Već završeno investiranje u rekonstrukciju farme koka nosilja u Martinićima i Fabrike stočne hrane u Spužu uticalo je na smanjenje uvoza jaja 14 odsto, kao i stočne hrane 7,5 odsto i povećanje izvoza 40,5 odsto”, dodaje se u saopštenju.

Ukupna robna razmjena poljoprivredno prehrambenih proizvoda u prošloj godini je iznosila 537,8 miliona eura, što predstavlja povećanje od 2,4 odsto.

Prosječni mjesečni uvoz poljoprivredno prehrambenih proizvoda, isključujući jul i avgust, iznosi oko 37 miliona eura, dok se samo u tim mjesecima uveze oko 110 miliona eura.

“To znači da se za potrebe turističke tražnje godišnje uvoze preko 40 miliona eura hrane i pića. Na uvoz kafe, banana, šećera, ulja, pirinča izdvaja se oko 40 miliona eura godišnje”, precizirali su predstavnici PKCG.

Oni su saopštili da se jedan broj proizvoda uvozi, jer ne postoje komparativne prednosti za proizvodnju većih količina, ali su potrebni kao sirovina za prerađivačke kapacitete u mlinskoj i pekarskoj industriji.

“Dio proizvoda uvozimo zato što ne postoje ili su nedovoljni instalisani kapaciteti za proizvodnju, a evidentno je da uvozimo i proizvode za čiju proizvodnju postoje veoma kvalitetni instalisani kapaciteti, kao što su voda, jogurt, suhomesnati proizvodi, vino, pivo, kao i one za koje imamo komparativne prednosti za proizvodnju naročito u ljetnjoj sezoni kao što su lubenice, grožđe, kajsije, jabuke, paradajz, krompir, krastavac i paprika”, objasnili su iz PKCG.

Predstavnik Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, Danijela Stolica, predstavila je ovogodišnji Agrobudžet koji iznosi 31,54 miliona eura i veći je 39,13 odsto u odnosu na prošlogodišnji.

Sredstva su obezbijeđena iz nacionalnog budžeta u iznosu od 16,9 miliona eura i međunarodne podrške od 14,64 miliona eura.

Predstavnici Ministarstva saopštili su da je na javni poziv IPARD like 2, koji je bio raspisan tokom prošle godine, apliciralo 40 korisnika, a da su u konačnom ugovorena 33 projekta ukupne vrijednosti 5,87 miliona eura.

Ugovori su potpisani 31. oktobra, a rok za realizaciju je godina.

Članovima Odbora je predstavljen i javni poziv IPARD like 2.2, koji ima za cilj jačanje subjekata u poslovanju hranom životinjskog i biljnog porijekla i dostizanje nacionalnih i EU standarda, kroz podizanje nivoa higijenske i zdrastvene ispravnosti hrane.

Iz Ministarstva su pozvali privrednike da iskoriste IPARD programe da bi unaprijedili ne samo kvantitet, već i kvalitet proizvodnje.

Predstavnik Ministarstva ekonomije, Milena Jovetić, je predstavila Program razvoja klastera u Crnoj Gori, čiji je cilj finansijska podrška njihovom efikasnijem funkcionisanju i bolja promocija u pravcu ostvarivanja jače konkurentske pozicije malih i srednjih preduzeća na nacionalnom i međunarodnom tržištu.

Predstavljen je i Program povećanja konkuretnosti kroz usaglašavanje sa zahtjevima međunarodnih standarda poslovanja.

Poljoprivredni proizvođači su ocijenili da je neophodno da budu uključeni u izradu zakona koji se odnose na poljoprivredu i ukupno poslovanje.

“Ukazano je na neophodnost povezivanja malih poljoprivrednih proizvođača u cilju boljeg pozicioniranja na tržištu i aplikacije za pomenute projekte”, zaključili su iz PKCG.