Danijel Garić, TVCG [ I. P. ]

NAUČNICI UTVRDILI

Himalaji se zabrinjavajuće brzo tope

Himalaji su se milionima godina uvećavali, a posljednja istraživanja ukazuju na to da se zabrinjavajuće smanjuju, te da se tope mnogo većom brzinom od ostalih glečera na svijetu.

Na Himalajima se nalazi devet od deset najviših vrhova svijeta, u njihovom podnožju izvire najduža azijska rijeka Jangce i oni predstavljaju treće najveće naslage leda i snijega, nakon Antarktika i Arktika.

Istraživači sa engleskog Univerziteta u Lidsu u novoj studiji objavljenoj prije nekoliko dana u časopisu “Scientific Reports”, primijetili su da su glečeri izgubili otprilike 40 odsto svoje površine, smanjivši se od 28 hiljada na oko 19,600 kvadratnih kilometara.

Ovo su zaključili koristeći satelitske snimke i digitalne modele nadmorske visine da rekonstruišu veličinu i ledene površine skoro 15 hiljada glečera, kakvi su postojali tokom posljednje velike ekspanzije glečera prije 400 do 700 godina, u periodu poznatom kao Malo ledeno doba.

Od tada su, kako navode, glečeri izgubili između 390 i 586 kubnih kilometara leda, što je ekvivalentno cijelom ledu koji trenutno postoji u centralnoevropskim Alpima, Kavkazu i Skandinaviji. Tako otopljen, kako zaključuju, taj led je odgovoran za do 1,38 milimetara globalnog porasta nivoa mora.

Naučnici tvrde da su ovi nalazi sami po sebi alarmantni, ali da je crvena lampica upaljena tek kad shvatimo koliko se brzo taj proces odigrava. Pojašnjavaju da su se himalajski ledeni pokrivači smanjili čak 10 puta brže u posljednje četiri decenije nego tokom prethodnih sedam vjekova.

Naučnici upozoravaju da je ovo briga cijelog svijeta. Iako bi Himalaji ljudima na Zapadu mogli zvučati daleko, njihovi glečeri su od velike važnosti za milione ljudi koji žive u Južnoj Aziji, te bi nestanak glečera mogao da ugrozi poljoprivredu, vodu za piće i proizvodnju energije u zemljama kao što su Avganistan, Pakistan, Indija, Nepal, Kina, Butan, Bangladeš i Mjanmar.