[ Nataša Mitrović, TVCG ]

100 GODINA OD SMRTI

Kralj Nikola simbol i oličenje CG

Na današnji dan, prije 100 godina, 1921. u Kap Antibu, u Francuskoj, umro je crnogorski kralj Nikola Prvi Petrović Njegoš.

Bio je simbol i oličenje Crne Gore, jer nije želio kraj sopstvene domovine, poručio je istoričar Novak Adžić, podsjećajući na to da je kralj u izgnanstvu upozoravao na politiku uništenja Crne Gore.

Istoričar Boban Batrićević kaže da 100 godina od smrti kralja Nikole, postoje određene struje koje Crnu Goru vide u onom svijetu u kojem je završila 1918. godine i u kojem se nalazila u trenutku njegove smrti.

Crnogorski kralj Nikola I Petrović Njegoš pet godina živio je u izgnanstvu. Da se vrati u Crnu Goru nije dočekao, podsjeća istoričar Novak Adžić. Umro je 1. marta 1921. u Kap Antibu, u Francuskoj, sahranjen u italijanskom gradu San Remu, u Ruskoj crkvi, gdje je počivao do 1989. kada su njegovi posmrtni ostaci preneseni na Cetinje, u Dvorsku crkvu na Ćipuru.

“Bio je simbol i oličenje Crne Gore sa svim njegovim manama i vrlinama, ali nije želio kraj sopstvene domovine. Francuska mu nije dopustila da se vrati i ondašnja francuska politika je aminovala velikosrpsku Pašićevu politiku uništenja Crne Gore, uprkos činjenici da je kralj Nikola još za života govorio”, navodi Adžić.

Za života kralj Nikola učinio je sve da bi se sačuvala nezavisna i međunarodno priznata Crna Gora, naglašava Adžić.

“On je govorio i američkom predsjedniku Vilsonu da je Crna Gora žrtva nasilne aneksije od strane Srbije, srpske okupacije, to je ponavljao i u pismu francuskom predsjedniku države Poenkareu, i u pismu premijeru francuske Klemensou i to su činjenice. Njegove potonje riječi su bile neka Bog blagoslovi i pomogne moje nesrećne Crnogorce”, naveo je Adžić.

Prilike u Crnoj Gori u vrijeme smrti kralja u izgnanstvu, bile su teške, poručuje i istoričar Boban Batrićević.

“Vladala je glad, epidemija španjolice koja je odnijela mnoge živote i uz sve to, bile su prisutne duboke podjele društvene, političke tenzije, odmazde nad stanovništvon, koje je pokazalo nezadovoljstvo srpskom dinastijom tako da je bio težak položaj i trebaće joj 20 godina da se oporavi od nacionalne treume koja je bila teška za crnogorski narod u cjelini”, navodi Batrićević.

I 100 godina nakon njegove smrti, država je suočena s teškim društvenim i ekonomskim izazovima, saglasni su sagovornici TVCG.

“Iako se to vrijeme ne može porediti, jer je prije 100 godina bio završen jedan veliki Svjetski rat s druge strane danas u su bolji uslovi, Crna Gora nije aneksirana kao 1918, ali postoje određene struje koje Crnu Gori vide u svijetu u kojem je završila 1918. u trenutku smrti kralja Nikole. Imate strukture od kojih jedna tvrdi da je ne zanima 1918. godina i jednu struju koja slavi 100 godina od Podgoričke skupštine”, ističe Batrićević.

“Danas prijeti velika i snažna opasnost po Crnu Goru. Žele svojim činjenjem da Crna Gora ne bude građanska multietnička, sekularna demokratska i međunarodno priznata već kolonija, provincija, protektorat”, poručio je Adžić.

Kralj Nikola obilježio je značajan dio moderne crnogorske istorije. Vijek nakon njegove smrti istorija kaže da je nadživio svoju državu, za koju se, kako je poručivao, uvijek mora boriti. I to treba imati na umu, zaključuju istoričari.