Mina [ Objavio: O.Z. ]

KONFERENCIJA CPEU

Stvoriti održivu budućnost kroz integracije

U procesu evropskih integracija moguće je ostvariti dvije trećine UN ciljeva održivog razvoja, ocijenjeno je na konferenciji Crnogorske panevropske unije (CPEU) i ukazano na neophodnost podsticanja saradnje institucija i dobru koordinaciju politika, posebno na lokalnom nivou.

Konferencija pod nazivom Izgradnja održive budućnosti za Crnu Goru kroz pristupanje EU i UN ciljeve održivog razvoja, koja je održana u Beranama u petak i subotu, dio je Žan Mone projekta “Kroz integracije prema održivosti u Crnoj Gori - ERASMUS +, Jean Monnet Action”, koji podržava EU, a kofinansira Ministarstvo javne uprave.

Predsjednica CPEU, Gordana Đurović istakla je značaj projekata koji povezuju pitanja evropskih integracija i održivog razvoja, posebno na lokalnom nivou, kojim se ističe veza ta dva procesa.

Ona je kazala da se kroz integracije istovremeno ostvaruju i ciljevi održivog razvoja UN i podsjetila da je Crna Gora bila jedna od prvih zemalja koja se obavezala da te ciljeve stavi u sopstvene strategije, da teži da ih ostvari i mjeri.

Đurović je navela da se troši mnogo više resursa nego što planeta može da se obnovi, jer je potrošnja resursa prešla godišnji biokapacitet, pa se nalazi u ekološkom deficitu.

Ona je kazala da su zapošljavanje i socijalne politike, poglavlja vladavine prava, te životne sredine i klimatskih promjena, poglavlja koja Crna Gora pregovara sa EU, a koji su istovremeno važni i za UN.

Đurović je rekla da je za EU specifično što se vodi velika debata o humanijem aspektu razvoja, navodeći da su Evropljani danas zabrinuti za svoje socijalno stanje, egzistenciju, ekonomski balans i promjene na tržištu rada.

"Svjedočimo da i u našem regionu postoje velike mobilnosti i da neka zanimanja postaju deficitarna dok je nekih mnogo više nego što tržište traži, te da postoji neizvjesnost kada se govori o održivom razvoju budućih generacija”, navela je Đurović.

Ona je kazala da na tom putu pomažu propisi EU, politike koje su zajedničke za sve članice, kao i model finansiranja i dodala da Crna Gora danas dobija jedan odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP) kao bespovratni grant EU, dok kao članica može dobiti mnogo više, pod uslovom da zna upravljati kohezionom politikom i prijavljivati kvalitetne projekte.

Đurović smatra da se o EU ne debatuje dovoljno duboko i obuhvatno, iako će uskoro sedam godina od kada Crna Gora pregovara sa EU, te da država pred sobom ima dosta evropskih zadataka koje mora da ostvari.

Bojan Vujović iz Kancelarije za evropske integracije kazao je da proces evropskih integracija nema alternativu u ovom trenutku, bez obzira na perspektivu i rokove koji se pominju za članstvo.

On je konstatovao da je Crna Gora tokom sedmogodišnjih pregovora ostvarila značajan napredak na putu evropskih intergracija i ukazao na to da je Crna Gora, u odnosu na države iz ranijih ciklusa proširenja, dobila sporiji proces.

On je kazao da se oko 65 odsto, odnosno dvije trećine mjera koje se u vezi sa pregovaračkim procesom podudara sa ciljevima održivog razvoja UN Agende 2020-2030.

Vujović je rekao da kroz fondove EU svakodnevno rade na implementaciji ciljeva održivog razvoja, kao i da EU svake godine izdvaja određeni iznos novca kao bespovratnu podršku Crnoj Gori i njenim naporima u procesu pristupanja.

“Nakon pristupanja EU očekuje se osam do deset puta veći iznos novca, u odnosu na 40 miliona EUR koliko sada Crna Gora dobija na godišnjem nivou”, rekao je Vujović.

Iskoristiti evropske benefite

Savjetnik u Kabinetu predsjednika Opštine Berane, Darko Stojanović, naveo je da je Opština partner CPEU, sa kojom ima potpisan Memorandum o saradnji, kao i svim nevladinim organizacijama koje se bave pitanjima evropskih integracija i održivog razvoja u Beranama.

Stojanović je istakao da veliki broj projekata u Opštini Berane ne bi bilo moguće ostvariti bez pomoći evropskih partnera i zahvalio se na mogućnosti da kao lokalna samouprava iskoriste evropske benefite.

Predstavnik UNDP-a u Crnoj Gori, Miodrag Dragišić, saopštio da UNDP kroz svoje programske aktivnosti promoviše ostvarivanje ciljeva održivog razvoja koje su UN usvojile u septembru 2015. godine.

Dragišić je naveo da je Crna Gora donijela Nacionalnu strategiju održivog razvoja koja je dala okvir u kom pravcu se država kreće i šta su ciljevi održivog razvoja u crnogorskom kontekstu i dodao da je najbitniji rezultat ostvarivanja tih ciljeva, odnosno da li su ljudi zdravi, da li žive kvalitetnim životom i da li mogu da se školuju kako treba.

“Dvije trećine ciljeva održivog razvoja može donekle ili u potpunosti biti ostvareno ukoliko uspješno završimo proces pregovaranja”, rekao je Dragišić, navodeći da postoji prostor za ubrzanje ostvarenja ciljeva.

Ana Gojković iz Ministarstva javne uprave rekla je da je taj resor prvim javnim pozivima prema NVO za kofinansiranje projekata podržanih iz fondova EU, omogućilo punu primjenu zakona o NVO u ovom važnom segmentu, a posebno kada su u pitanju projekti povezani sa promocijom procesa evropskih integracija i pitanjima održivog razvoja.

“MJU je na osnovu javnog konkursa koji je objavljen u novembru prošle godine podržalo 48 projekata NVO, a za tu namjenu oprdijelili smo više od 850 hiljada EUR”, saopštila je Gojković, navodeći da će projekti doprinijeti unapređenju demokratije, borbi protiv korupcije, osnaživanju svih sektora u društvu, zašititi životne sredine, odnosno svim oblastima koje će ubrzati evropsku integraciju.

Gojković je kazala da kroz alate za veću participaciju rade na uvezivanju evropskih integracija i ciljeva održivog razvoja UN.

Sreten Lutovac, direktor beranske gimanzije "Panto Mališić", rekao je da je njihova institucija u grupi prvih srednjih škola u Crnoj Gori koji su uveli predmet Evropske integracije u svoj program i da postoji veliko interesovanje učenika za sve aktivnosti vezane za integracije, ali i za održivi razvoj.

Učenici beranske gimnazije, kako je istakao, ostvarivali su i veoma dobre rezultate na takmičenjima u vezi sa temom procesa evropskih integracija Crne Gore.

Lutovac je kazao da sadržaji UN agende 2030 i EU agende 2025, koji se odnose na inkluzivno obrazovanje, cjeloživotno učenje, rodnu ravnopravnosti, mogu da se implementiraju u nastavni proces, a posebno kroz vannastavne aktivnosti.