[ CDM; Objavila: M.M ]

MIRANOVIĆ ISTIČE

Neprihvatljivo je to što Srbija radi s crnogorskom nošnjom

Direktorica Narodnog muzeja Anastazija Miranović saopštila je da je neprihvatljivo da se u prezentaciji pjevanja uz gusle (prilikom otvaranja srbijanskog kulturnog centra “Ivo Andrić” u Pekingu), koristi crnogorska narodna nošnja. Miranović je u intervjuu za CDM podsjetila da je crnogorska nošnja karakteristični i za Crnu Goru identitetski prepoznatljiv segment našeg kulturno-istorijskog nasljeđa, te da su gusle nematerijalno kulturno nasljeđe kojeg pored Srbije, baštine i druge države Balkana i šire.

Velika polemika je pokrenuta nakon što je Ministarstvo kulture i informisanja Srbije saopštilo je da je guslar koji je izveo pjesmu na otvaranju Kulturnog centra “Ivo Andrić” u Pekingu bio odjeven u nošnju koju su “nosili i nose Srbi u Crnoj Gori i Hercegovini”, i da je to “činjenica koju nijedna nova identitetska konstrukcija ne može da izmijeni”.

Crnogorsko Ministarstvo kulture je na to uzvratilo jasnom porukom da se ne može promijeniti činjenica da je crnogorska nošnja dio kulturnog nasljeđa Crne Gore.

“Teško da se sarkastičnom opaskom, kojom se Ministarstvu kulture Crne Gore nudi etnografska i etnomuzikološka pomoć od strane Ministarstva kulture Republike Srbije, može promijeniti činjenica da je crnogorska nošnja dio kulturnog nasljeđa Crne Gore. Jer, nema te naučno utemeljene etnografije i etnomuzikologije koja crnogorsku nošnju može izmjestiti u neko drugo nasljeđe samo zbog toga što su je, pored Crnogoraca, “nosili Srbi u Crnoj Gori i Hercegovini””, kazali su iz Ministarstva kulture.

Osim što konstatuje da je crnogorska nošnja segment našeg kulturno-istorijskog nasljeđa, Miranović uvjerava da država radi na zaštiti i očuvanju kulturnih dobara.

“Kao neko ko je do nedavno bio na čelu Uprave za zaštitu kulturnih dobara, za čijeg su se mandata zaštitila sva do sada zaštićena nematerijalna kulturna dobra Crne Gore, kao neko ko sada pokriva funkciju direktorice Narodnog muzeja Crne Gore, gdje se čuvaju i prezentuju referentni primjerci crnogorske narodne nošnje, takođe, i kao neko ko svoj kreatorski, autorski rad bazira na kontekstuiranju tradicije i našeg kulturno-istorijskog nasljeđa kroz savremeni modni izraz, mogu da kažem da nadležni u našoj državi, cijeneći značaj svoje kulturne baštine i njenih kulturnih dobara kontinuirano rade na njihovoj zaštiti i očuvanju”, saopštila je Miranović.

Prema njenim riječima, vještina izrade i ukrašavanja Crnogorske narodne nošnje, uz Kult Sv.Vladimira, Crnogorski oro, Bokeljsku mornaricu, Bokeljsku noć, Fašinadu, Vještinu izrade čunova, Vještinu izrade Dobrotske čipke, Vještinu izrade Dobrotske torte, tradicionalne igre kolašinskog kraja, Legende o nastanku Kotora, Predanja o Pavi i Ahmetu, Legendu o tri sestre, Legendu o ljubavi Peraštanke Katice Kalfić i francuskog vojnika i Vještinu izrade Bihorskog ćilima, predstavlja zakonom zaštićeno nematerijalno kulturno dobro Crne Gore.

Priča o tome šta je čije kulturno nasljeđe počela je od gusala.

Iako su gusle kao tradicionalni instrument dio i kulturnog nasljeđa Crne Gore, a vještina izrade gusala je dio nematerijalnog nasljeđa Crne Gore, kao i sviranje i pjevanje uz gusle, upravo je to pjevanje uz gusle, kao dio nematerijalnog kulturnog nasljeđa Srbije, upisano je na UNESCO Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasljeđa čovječanstva.