[ Izvor: rtcg.me, Objavio: I. P. ]

DOKUMENTARNA EMISIJA TVCG

Zaboravljeni - manje poznate činjenice iz CG istorije

Dokumentarna emisija "Zaboravljeni" govori o manje poznatim činjenicama iz crnogorske istorije, o tragičnom vremenu i tragičnim sudbinama, o herojstvu, stradanju, žrtvovanju i zaboravu. Emisija će biti emitovana večeras u 20.05 na Prvom programu Televizije Crne Gore (TVCG).

Početak 20. vijeka donio je Crnoj Gori i najveći uspon i najteža iskušenja. U novo stoljeće Crna Gora ulazi  sa poletom i entuzijazmom, stvara institucije i sprovodi reforme.

Period mira i napretka, međutim, nije dugo potrajao. Nastupiće vrijeme, možda i najteže u crnogorskoj istoriji. Pobjednica u mnogim bitkama i ratovima, izgubiće onu najvažniju.

Velike sile žrtvovaće Crnu Goru, malog i hrabrog saveznika, zarad stvaranja velike Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS). Crnogorsko stanovništvo izginuće na bojnom polju, umiraće od gladi i bolesti, završiće u logorima...

Tokom Prvog svjetskog rata, od 1916-1918. iz Crne Gore, u logore austrougarske monarhije, internirano je, procjenjuje se, 10 do 15 hiljada ljudi.

U Nađmeđer, Nežider, Boldogason, Arad, Karlštajn odvedeni  su muškarci, žene i djeca. Koliko ih je stradalo u logorima - nema preciznog podatka. Ne zna se pouzdano ni koliko ih je umrlo na povratku u Crnu Goru.

Na bivšim logorskim grobljima nema čak ni obilježja koja svjedoče o stradalom crnogorskom stanovništvu tokom Velikog rata.

Crnogorska istoriografija malo se bavila tim pitanjem, pa je ostalo nepregledano prilično arhivske građe. Uklapajući se u šire jugoslovenske okvire crnogorski istoričari zaobilazili su ovu temu. Sa druge strane, istorijskih izvora, iz tog perioda, sačuvano je jako malo.

Konkretna istraživanja o internaciji iz Crne Gore obavljena su tek nedavno.

Ekipa Dokumentarnog programa TVCG, tokom novembra, snimala je ostatke logora i logorska groblja na teritoriji današnje Austrije i Slovačke.

Urednik emisije: Tanja Šuković; snimatelj: Dragan Tomašević; ton majstor: Miodrag Rabrenović; montaža i grafička obrada: Luka Živković.

"Zaboravljeni", utorak - 18. decembar, RTCG1 od 20 sati i pet minuta.