Objavila: M.L.B.

NIKŠIĆ

Dvorcu kralja Nikole vraćaju stari sjaj

Oštećena fasada, memljivi zidovi, vlaga i hladnoća, ukratko je opis stanja u kom se nalazi Dvorac kralja Nikole u Nikšiću, jedno od najznačajnijih kutlurnih dobara u Crnoj Gori. No, godinama nemara došao je kraj, a u sadašnjem muzeju u toku je priprema konzervatorskog projekta, nakon kojeg će se pristupiti potpunoj sanaciji i restauraciji zdanja sagrađenog 1900. godine.

Na papiru kulturno dobro pod zaštitom države, u stavrnosti zapravo bez brige i zaštite nadležnih.

Hladne prostorije, vlaga, buđ, oronuli plafoni, to je višedecnijska slika Dvorca kralja Nikole, mjesta u kom je Stana Marušić kao rukovodilac muzeja provela radni vijek, kako kaže, u nemogućim uslovima.

„Godinama propadaju i zbirke i zgrade, a mi smo ovdje radili u nemogućim uslovima, dvorac se nikad nije grijao“, kaže Marušić za TVCG.

Posljednja velika reknostrukcija dvorca rađena je početkom osamdesetih, ali baš tada kreće njegovo naglo propadanje. Zato ovih dana u dvorcu boravi tim kozervatora, arhitekata i istoričara umjetnosti. Radi se konzervatorski projekat u saradnji ministarstva kulture i opštine Nikšić koji će ovom zdanju vratiti sjaj koji zaslužuje.

„Pravo da vam kažem sa sadašnjim svojim izgledom nije reprezent kakv bi trebalo da bude, jer ipak ovo je jedan izuzetan kulturni pejzaž zajedno sa crkvom. Mi ovdje sada uzimamo uzorke maltera, pravimo komparacie sa izvornim projektom gledamo šta je ostalo originano, jer je dvorac pretpripo velike rekonstrukcije tokom vremena, a čak je bio i bombarodav tokom Drugog svjetskog rata“, navodi konzervator Željko Čelebić.

U upravi muzeja mnogo očekuju od rekonstrukcije dvorca budući da je zbog njegovog propadanja dio zbirke povučen, tokom godina pet puta je čak bio i na meti pljačkaša, a nikad dovoljno ni turistički iskorišćen.

„U zgradu treba da bude uvedeno grijenje, treba da se naparave svi uslovi u smislu vlažnosti vazduha, koja je odgovarajuća, svjetlost i sve propozicije na koje nas Zakon o muzejskoj djelatnosti obavezuje“, poručuje direktorica JU Muzeji i galerije Jelena Đukanović.

Projektom će se pokušati vratiti provobitni izgled zdanju, koje je sagrađeno 1900, kao ljetnja rezidencija crnogorskom vladaru. Godinama nakon rata u njemu su bili smješteni gimnazija i osnovna škola Luka Simonović, a od 1984. muzej, biblioteka, arhiv i galerije.

Darko Bulatović, TVCG