[ kultivisi se, Objavila: P.B. ]

STARKE

Istorija kultnih patika

Jedan od najpopularnijih i najpoznatijih brendova svih vremena, "Converse All Star", poznat još i kao "Chuck Taylor All Star", ima bogatu istoriju dugu 110 godina.

Zaštitni znak mnogobrojnih supkultura, obilježje raznovrsnih trendova, Starke su stav, prilagodljiv stil čija popularnost ostaje vanvremenska.

Priča o ovim slavnim patikama datira iz 1908. godine kada je Markis Mils počeo da proizvodi cipele, koje su, za razliku od ostalih u tom periodu, sadržale veliki postotak gume.

Na taj način je stvorena Converse Rubber Shoe kompanija, dok je Converse All Star zaživio 1917.godine.

Tada su napravljene patike vrlo jednostavnog dizajna od platna i gume, kakve znamo i danas.

U vrijeme kada se patike nisu nosile svakodnevno već su isključivo bile namenjene sportistima, All Star je nastao kao kompanija specijalizovana za proizvodnju sportske obuće namijenjene košarkašima.

U početku je prodaja bila solidna, ali ne naročito velika.

To se drastično promijenilo 1921.godine, kada se Čarls H. Tejlor, poznatiji kao Čak Tejlor, pridružio Konversovom timu prodaje.

Pored toga što je igrao košarku za klub Akron Firestones, Čak Tejlor je putovao širom Amerike držeći školu košarke srednjoškolcima.

Na taj način ne samo što je predstavljao i upućivao mlade u osnove relativno novog sporta, već je i promovisao i reklamirao novi tip patika.

Možemo reći da su se starke i košarka istovremeno razvijale i dobijale na popularnosti.

U istom periodu starke su već nosili gotovo svi poznati košarkaši čime Converse patike postaju praktično sinonim za košarku.

Zbog doprinosa koji je Čak Tejlor pružio njihovoj kampanji, All Star kompanija je 1932. napravila ne tako značajnu, ali krucijalnu promjenu na svom klasičnom dizajnu patika, dodavši njegovo ime na ušivenoj etiketi proizvoda. Time je rođen Chuck Taylor All Star.

Sljedeći značajan datum za Chuck Taylor All Star je 1936. kada je Tejlor dizajnirao bijele, duboke starke sa plavim i crvenim elementima američke zastave za učešće košarkaškog tima na Olimpijskim igrama.

Ovaj model starki postao je simbol patriotizma u Americi tokom Drugog svjetskog rata, a sam Čak Tejlor je pružao moralnu podršku američkim vojnim trupama, radeći ono što najbolje zna da radi, trenirajući ih košarku.

Nakon rata, dva suparnička udruženja: Američka košarkaška asocijacija (BAA) i Nacionalna košarkaška liga (NBL), ujedinila su se u jedno pod nazivom Nacionalna košarkaška asocijacija, ili skraćeno NBA, a Converse Chuck Taylor All Star u svojoj bijeloj ili crnoj varijanti postao je zaštitni znak svih profesionalnih košarkaša.

Par starki postao je modni hit među srednjoškolcima i studentima koji su košarku shvatali ozbiljno.

Na svojoj uzlaznoj putanji sveopšte popularnosti, 1957. godine Converse je predstavio oksfordke, odnosno plitke starke.

Ovaj tip patika postao je dostupan u raznim bojama čime dobija ogromnu popularnost među širom populacijom i svim onima koji su preferirali opušteni, tzv. "casual" stil.

Starke su nastavile da dominiraju tokom šezdesetih godina dvadesetog vijeka.

Converse je stajao na samom vrhu američkog tržišta držeći devedeset posto ukupne proizvodnje sportske obuće.

Nešto kasnije, tačnije 1968. godine Čak Tejlor je imenovan za ambasadora košarke i dobija počasno mjesto u Košarkaškoj Kući slavnih (Hall of Fame), ostajući i dalje nezvanični, ali zato ne manje važan ambasador starki.
Već naredne godine, međutim, on umire, a nakon toga Converse se suočava sa novim konkurentima i polako gubi svoju dominaciju.

Sedamdesetih godina kompanije poput "Nike" predstavljaju inovativne tehnologije u proizvodnji patika.

Pažnja publike privučena je novim, futurističkim dizajnom koji nagovještava buduće doba, eru procvata tehnologije koja će iz korjena promijeniti ljudski život.

Mnogi košarkaši se odlučuju za par novih, moćnih najki umesto starih, dobrih starki.

Umjesto da se nadmeće sa Najkom i novim talasom sportske obuće, Converse se odlučuje za drugu varijantu; okreće leđa sportskom tržištu i usmjerava se ka modnoj industriji.

Otuda novi modeli u raznim bojama, printovima i šarama.

Pristupačna cijena i široki izbor doprinosi povećanju prodaje i starke se osamdesetih i devedesetih godina infiltriraju u različite subkulture.

Uslijed jednostavnog dizajna postaju omiljene među mnogim velikim imenima muzičke industrije, pogotovo među pankerima.

Nezaobilazan su modni detalj grupa kao što su The Ramones i The Sex Pistols, a devedesetih Nirvane.

Postajući sastavni deo imidža kako hiphopera tako i rokera, konversice na muzičkoj sceni dobijaju isti značaj koji su nekada imale u košarci.

Postaju zaštitni znak umjetnika i osoba kreativnog duha uopšte.

Takođe, starke prisvajaju pripadnici alternativne, andergraund kulture i postaju znak protesta i simbol buntovništva.

I pored planetarne popularnosti, kompanija je 2003. godine završila u stečaju. Svi su se tada zabrinuli za sudbinu ovog istorijskog brenda.

Upravo zbog svoje bogate istorije, zapravo jedinstvene u toj sferi, Converse nikako nije mogao da nestane.

Kompaniju je iste godine kada je bankrotirala kupio konkurentski "Nike", koji je tokom sljedeće decenije, sa novim modelima i marketingom koji se bazirao na bogatom nasleđu brenda, uspio da opet lansira starke među najprodavaniju obuću širom svijeta.

Samo od Converse patika, njihova zarada je 2012. godine iznosila blizu pola milijarde američkih dolara, što će reći da se te godine u prosjeku jedan par starki prodavao na svakih 43 sekundi.

Pored toga što su ih nosile mnoge poznate ličnosti, poput Elvisa Prislija, Džordža Harisona, Kurta Kobejna, starke su se pojavile čak 648 puta na filmskom platnu.

Jedan od prvih filmova gde su starke sveprisutne je i Brilijantin (The Grease).

Bogata istorija brenda, njihov značaj u raznim supkulturama, vanvremenska popularnost među poznatim ličnostima, krajnje jednostavan dizajn, specifična individualnost; sve su to atributi uslijed kojih su starke postale kultne.

Čini se da će sa svojim univerzalnim, a ipak jedinstvenim, bogatim, a tako jednostavnim, dugotrajnim, a uvek modernim identitetom starke živjeti vječno.