NAUKA U ČUDU

VIDEO: Misteriozni pojas zračenja

U 2012. oko Zemlje se iznenada stvorio i brzo nestao misteriozni pojas zračenja koji nauka za sada ne može da objasni, objavila svemirska agencija NASA.

Neobičnu pojavu, koju je prekinuo moćan međuplanetarni udarni talas, zabilježile su dvije sonde blizanci nazvane Van Alen. Ovo otkriće pokazuje da je svemir za nas još uvijek velika nepoznanica, čak i njegovi dijelovi koji se nalaze neposredno uz našu planetu.

Jedna od prvih važnijih stvari koje su ljudi otkrili kada su počela svemirska istraživanja 1958. godine bili su tzv. Van Alenovi pojasevi zračenja – područja u kojima su visoko energetske nabijene čestice zarobljene Zemljinim magnetskim poljem.

Ove čestice električki nabijaju kosmičke zrake. Postoje dva Van Alenova pojasa - vanjski i unutrašnji. Vanjski sadrži visokoenergetske elektrone, a unutrašnj i protone i elektrone. Osim toga, oba sadrže i manju količinu alfa-čestica. Veliki vanjski proteže se od 13.000 do 60.000 km iznad Zemljine površine, a unutrašnji od 100 do 10.000 km. Slične pojaseve imaju i druge planete s jakim magnetskim poljem.
Ogromne količine zračenja koje stvaraju Van Alenovi pojasevi mogu biti opasni za satelite. Zbog toga je NASA 2012. lansirala dva satelita koji bi svojim brojnim senzorima fantastične osjetljivosti i rezolucije trebalo da analiziraju plazmu, energetske čestice, magnetska polja i talase plazme u oba pojasa.

Ali, sonde su neočekivano na visini od 19.100 do 22.300 km otkrile postojanje trećeg pojasa sastavljenog od super-brzih energetskih elektrona. Prema dostupnim podacima on se pojavio 2. septembra, a nestao 1. oktobra.

Naučnici ne znaju zašto je nastao, međutim, pretpostavljaju da je sunčevo zračenje otrglo dio vanjskog pojasa. 

"Ova je pojava bila takvo iznenađenje da sam budalasto pomislio da instrumenti na sondama ne rade ispravno. Ubrzo sam shvatio da je laboratorija konstruisala takve sjajne instrumente da s njima nema problema, što znači da ono što smo vidjeli mora biti istina', rekao je vođa studije Danijel Bejker s Univerziteta Kolorado.

Buduća istraživanja blizanaca trebalo bi da utvrde je li ova pojava uobičajena posljedica Sunčevih aktivnosti ili tek rijetka anomalija.