s.đ. [ novi.ba ]

PLAVE OČI

Ako ih imate, bićete oduševljeni

Procjenjuje se da danas između 20% i 40% Evropljana ima plave oči, ali tačan razlog za to nije poznat. Pretpostavlja se da se radi o genetskoj mutaciji, te da je gen preživio jer su ljudi s tom bojom očiju smatrani fizički privlačnijim, pa su imali više prilike da se množe.

Boju očiju određuje količina pigmenta u šarenici oka. Puno pigmenata – smeđe oči, manje pigmenata – zelene oči, malo ili nimalo pigmenata – plave oči. Čak 16 gena određuje boju očiju, ali dva glavna su HERC2 i OCA2, s time da HERC2 skluži kao prekidač koji aktivira OCA2, a ovaj zatim aktivira proteine koji proizvode pigmente.

Ako i jedan od ova dva gena mutira i prestane vršiti svoju funkciju, prekida se lanac reakcija te proteini ne stvaraju pigmente. A rezultat toga su plave oči.

Svako ima po dva od svake vrste gena u svome tijelu, po jedno od oca i od majke. Tako ako jedan roditelj ima mutirani OCA2 gen, a drugi sve normalne, i dijete će imati smeđe oči.

Ali ako oba roditelja imaju mutirani OCA2, postoji 25% šanse da će dijete imati plave oči. Teoretski, skriveni mutirani OCA2 mogao bi se prenositi kroz porodicu generacijama, a da niko nema plave oči.

Istraživanje provedeno na univerzitetu u Kopenhagenu proučavalo je DNK plavookih osoba, i otkrilo da ih je 99,9% imalo mutaciju u OCA2 genu koja ga je učinila beskorisnim. Zbog toga naučnici vjeruju da svi plavooki ljudi možda potiču od jednog jedinog zajedničkog pretka, što znači da su svi plavooki, u stvari, rođaci.