Objavio: P.R. [ Beta ]

NASA

Astronauti u svemirskoj šetnji promijenili baterije

Astronauti su danas izašli u svemirsku šetnju kako bi prikačili nove baterije na strujnu mrežu Međunarodne svemirske stanice.

Prije nego što su izašli, komandant Šejn Kimbro i Pegi Vitson, imali su pomoć od robota koji je uradio najteži dio posla.

Kontrolori leta su iz Hjustona tokom cijele protekle nedjelje upravljali robotom, udaljenim 400 kilometara, koji je mijenjao više od deset godina stare nikl-hidrogen baterije i stavljao nove litijum-jonske. Rukovanje tim baterijama, od kojih je svaka veličine pola frižidera, bilo je veoma nezgodno i sporo.

Danas su Kimbro i Vitsonova imali zadatak da spoje tri nove baterije koje je prošlog mjeseca isporučio Japan. Sljedećeg petka biće priključene još tri u okviru projekta promjene baterija na solarnom sistemu stanice.

NASA očekuje da će biti potrebno 2-3 godine da se promijeni svih 48 nikl-hidrogen baterija koje čine solarni sistem za napajanje strujom. Nove, litijum-jonske baterije, toliko su efikasne, da će ih biti potrebno dvostruko manje, što će uštedjeti prostor.

Domar međunarodne svemirske stanice, dugoruki robot Dekstr, odstranio je stare i stavio nove baterije u seriji manevara koji su počeli 31. decembra. On je i olabavio šrafove na posebnim metalnim pločama koje su stigle sa novim baterijama. Ugradnja tih ploča, zajedno sa strujnim i kablovima za podatke, bio je posao za dvoje astronauta.

Glavni astronaut NASA-e Kristofer Kasidi rekao je da ljepljivi šrafovi često predstavljaju problem za astronaute, tako da su bili veoma zadovoljni što je taj posao preuzeo Dekstr. On je namontiran na kraju robotske ruke stanice, i svojim rukama dugim 3,5 metara lako je prebacio baterije sa kraja na kraj stanice, duge oko 70 metara.

"Veći dio toga je za nama i radujemo se relativno, nadam se da neću da nas ureknem, glatkom danu rada s baterijama", rekao je Kasidi tokom svemirske šetnje.

Svemirske šetnje spadaju u visoko-rizične aktivnosti, pa je uvijek poželjno što više smanjiti spoljašnje aktivnosti, rekli su zavničnici NASA-e. Zapravo, skoro kao podsjetnik, glavni kontakt kontrole leta za astronaute u šetnji bio je Italijan Luka Parmitano, koji se 2013. skoro udavio tokom šetnje, kada mu se kaciga preplavila vodom iz sistema za hlađenje njegovog svemirskog odijela. On je rukovodio svakim pokretom Kimbroa i Vitsonove.

Većina starih baterija biće bačena zajedno s drugim staničnim đubretom i izgoreće u atmosferi kasnije ovog mjeseca u japanskom brodu za snabdjevanje koji je isporučio nove baterije. Sljedećim isporukama stići će još litijum-jonskih baterija.

Ovom, sedmom, šetnjom, Vitsonova je izjednačila rekord u broju svemirskih šetnji jedne žene. U 56. godini ona je najstarija i najiskusnija astronautkinja.